B+R, innowacje, nowoczesne technologie, ekoprojekty — m.in. na takie projekty planowane są granty dla MŚP w programie Fundusze Europejskie dla Mazowsza.
Komisja Europejska zaakceptowała program Fundusze Europejskie dla Mazowsza pod koniec ubiegłego roku. W najbliższych tygodniach światło dzienne ujrzy tegoroczny harmonogram naborów z unijnym wsparciem przewidzianym w tym programie. Już teraz wiadomo, że w nowej unijnej perspektywie na przedsiębiorców z województwa mazowieckiego czeka dofinansowanie na łączną kwotę ok. 225 mln EUR. Granty pomogą im w prowadzeniu działalności B+R, wdrażaniu ich wyników, a także w rozwijaniu innowacji i nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych.
– W przypadku firm z województwa mazowieckiego szczególne znaczenie będzie miała nowa mapa pomocy regionalnej. Z tego wsparcia, finansującego przede wszystkim projekty inwestycyjne, nie skorzystają przedsiębiorstwa zlokalizowane w Warszawie i jej powiatach ościennych – mówi Agnieszka Wykrzykowska, senior menedżer w Grant Thornton.
Kryzys energetyczny
Mariusz Frankowski, dyrektor Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych (MJWPU), zwraca uwagę, że obecnie przedsiębiorcy muszą mierzyć się z wieloma wyzwaniami - kryzysem pandemicznym, energetycznym i trwającą od prawie roku wojną w Ukrainie.
– Staramy się w miarę możliwości reagować na zmieniające się potrzeby mazowieckich firm. Kierujemy ostatnie fundusze unijne z regionalnego programu operacyjnego starej perspektywy do przedsiębiorstw, dostosowując założenia konkursów do nowych realiów rynkowych. O ile wcześniej koncentrowaliśmy się na wdrożeniach efektów prac badawczo-rozwojowych, które ze względu na swoją specyfikę są obarczone sporym ryzykiem, o tyle w ciągu ostatnich dwóch lat przedstawiciele biznesu mogą traktować je tylko jako opcję w ramach realizowanych projektów – zaznacza Mariusz Frankowski.
Zwraca uwagę na rekordową liczbę wniosków o dofinansowanie, jaką złożyli przedsiębiorcy biorący udział w styczniowym konkursie pod nazwą „Innowacje w MŚP”. Największe szanse na unijne wsparcie mają działające na Mazowszu MŚP, które są najbardziej narażone na negatywne skutki inflacji.
– Przedstawiciele biznesu złożyli prawie 450 wniosków o dofinansowanie, czyli trzy razy więcej niż w konkursach z dotacjami finansującymi podobne projekty w czasach przed pandemią. Pula wsparcia, o które wnioskowały firmy, przekroczyła 290 mln zł. Tymczasem budżet konkursu wynosi 30 mln zł – podkreśla Mariusz Frankowski.
Beneficjenci będą mogli przeznaczyć dotacje m.in. na rozbudowę firmy w związku z wprowadzaniem na rynek nowych lub ulepszonych produktów i usług. Granty pokryją też koszty przedsięwzięć, które polegają na zmianie procesu produkcyjnego lub sposobu świadczenia usług. Ponadto dotacje sfinansują wdrożenie wyników prac badawczo-rozwojowych do działalności gospodarczej. Co ważne, beneficjenci będą musieli zakończyć projekty do końca roku.
– Obecnie przedsiębiorcy mogą ubiegać się o dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych nad innowacyjnymi produktami i usługami. Równolegle trwa nabór z dotacjami na inwestycje w tworzenie i rozwój firmowego zaplecza badawczego, w tym laboratoriów i centrów. Z tego wsparcia skorzystają przedsiębiorcy działający w tej części Mazowsza, która jest słabiej rozwinięta pod względem gospodarczym – podkreśla Mariusz Frankowski .
Chodzi o konkurs pod nazwą „Działalność badawczo-rozwojowa przedsiębiorstw”. Dotacje pochodzą również ze starej perspektywy finansowej. Są przeznaczone dla przedsiębiorców, którzy tworzą lub rozwijają zaplecze badawcze, a także opracowują innowacyjne produkty, procesy lub usługi.
– W ciągu ostatnich kilku lat dofinansowanie dla mazowieckich firm na wspomniane projekty przekroczyło 527 mln zł – zaznacza Mariusz Frankowski.
Granty pokryją koszty badań przemysłowych i eksperymentalnych prac rozwojowych - lub tylko tych ostatnich.
– Jeśli będzie taka potrzeba, przedsiębiorca skorzysta z funduszy unijnych na realizację prac przedwdrożeniowych. Mogą one stanowić maksymalnie 20 proc. kosztów kwalifikowanych projektu – wyjaśnia Mariusz Frankowski.
Inteligentne specjalizacje
Warto zaznaczyć, że przedsięwzięcia powinny wpisywać się w jedną z inteligentnych specjalizacji Mazowsza. Wśród nich są: wysoka jakość życia, bezpieczna żywność, inteligentne systemy zarządzania i nowoczesne usługi dla biznesu.
Dyrektor MJWPU zwraca uwagę, że w nowej perspektywie finansowej dostęp do wsparcia inwestycji w tworzenie i rozwój zaplecza badawczego, a także jego wysokość będą zależały od obowiązującej w kraju mapy pomocy regionalnej na lata 2022-27. Zapowiada, że pierwsze konkursy dotacyjne z programu Fundusze Europejskie dla Mazowsza wystartują pod koniec pierwszego kwartału.
– Nie zabraknie funduszy unijnych na dalszą transformację cyfrową regionu, realizację projektów B+R, tworzenie zaplecza badawczego przez firmy i jednostki naukowe, a także na rozwój potencjału mazowieckich klastrów – wylicza Mariusz Frankowski.
Granty – jak dodaje – sfinansują też wdrożenie wyników prac badawczo-rozwojowych, projekty związane z działalnością innowacyjną i wprowadzaniem nowych modeli biznesowych.
– Więcej pieniędzy, bo ponad 760 mln zł, popłynie do beneficjentów działających w słabiej rozwiniętej części województwa. Natomiast do regionu warszawskiego stołecznego trafi ponad 280 mln zł – zaznacza dyrektor MJWPU.
W nowej perspektywie finansowej zmieni się też podejście przedsiębiorców do realizacji innowacyjnych projektów. Dotychczas ubiegali się o dotacje na badania nad nowymi produktami czy usługami w ramach jednego konkursu. Następnie starali się o granty na wdrożenie innowacji, biorąc udział w kolejnym naborze. Niestety, nie mieli gwarancji, że otrzymają oba dofinansowania.
– Teraz będą mieli możliwość realizacji projektów modułowych. Jesienią będą mogli powalczyć o dofinansowanie całego procesu powstawania innowacji lub tylko wybranych jego elementów. Dzięki temu w ramach jednego wniosku o dofinansowanie firma będzie mogła ubiegać się o fundusze unijne na przeprowadzenie prac badawczo-rozwojowych, zakup infrastruktury i wdrożenie wyników prac lub szkolenia dla pracowników – tłumaczy Mariusz Frankowski.
Warunkowe dofinansowanie
Przyznaje, że w specyfikę badań wpisana jest niepewność, jeśli chodzi o potencjał i opłacalność wdrożenia ich efektów.
– Dlatego dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych będzie miało formę bezzwrotnych dotacji. Natomiast realizacja tzw. modułu wdrożeniowego w ramach projektu będzie finansowana dotacją warunkową. Jest to rewolucja w finansowaniu tego typu projektów – ocenia Mariusz Frankowski.
W nowej perspektywie finansowej mazowieckie firmy mogą liczyć też na granty pokrywające koszty projektów związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym. Chodzi o zmiany w procesach technologicznych przedsiębiorstw i ograniczenie negatywnego wpływu działalności gospodarczej na środowisko. Konkurs z dotacjami na takie inwestycje wystartuje jesienią.
– Istotną kwestią jest również zmiana podejścia do obowiązków informacyjno-promocyjnych, które muszą spełnić beneficjenci. W ostatnich latach nasiliło się zjawisko pomijania informacji o dofinansowaniu projektu przez Unię Europejską. Beneficjenci, którzy nie będą wywiązywali się ze wspomnianego obowiązku, muszą liczyć się z pomniejszeniem przyznanej kwoty unijnych pieniędzy – podsumowuje Mariusz Frankowski.
