Resort finansów zdecydowanie zmierza do pozamykania furtek umożliwiających obniżenie danin o składkę zdrowotną. O jego determinacji świadczyć może odmówienie Konferencji Episkopatu Polski (KEP) przyznania takich odliczeń księżom katolickim.
- Otrzymaliśmy odpowiedź, że nasza sugestia nie będzie uwzględniona. Odpowiedzi tej nie towarzyszyły żadne wyjaśnienia ani uzasadnienia – mówi ks. Leszek Gęsiak, rzecznik KEP. Nie komentuje decyzji ministerstwa.
Pytania w tej sprawie skierowaliśmy do Ministerstwa Finansów (MF). „Umożliwienie częściowej odliczalności składek zdrowotnych skierowane jest wyłącznie do ściśle określonej grupy podatników. Z możliwości tej skorzystają przedsiębiorcy korzystający z opodatkowania w formie tzw. podatku liniowego, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej. Pozostali podatnicy podatku PIT nie będą mogli odliczać składki zdrowotnej” - napisało biuro prasowe MF.
Księża na ryczałcie
W dokumencie „Zestawienie uwag ze stanowiskiem MF” przy postulacie KEP ministerstwo tylko lakonicznie napisało: „propozycja nie została uwzględniona”. W przypadku pozostałych postulatów i uwag rozmaitych organizacji MF zamieściło krótkie uzasadnienia decyzji.
Episkopat apelował do MF, aby w ramach zmian w Polskim Ładzie przywrócono osobom duchownym, będącym na ryczałcie podatkowym, prawo do odliczania składki zdrowotnej od podatku. Zaproponował odliczanie 80 proc., argumentując, że osobom duchownym Polski Ład nie przyznał mechanizmu rekompensującego utratę możliwości jej odliczania. Pozostali podatnicy natomiast - jak stwierdził - uzyskali rekompensaty, np. w postaci kwoty wolnej od podatku wysokości 30 tys. zł, podniesienia drugiego progu podatkowego do 120 tys. zł czy ulgi dla klasy średniej. „Nie przewidziano żadnych rozwiązań tego rodzaju dla osób duchownych opłacających zryczałtowany podatek dochodowy ” - czytamy w stanowisku KEP.
Wysokość podatku ryczałtowego osób duchownych zależy od charakteru sprawowanej funkcji duszpasterskiej i liczby mieszkańców parafii. Jak czytamy w dokumencie episkopatu: „zdecydowana większość duchownych katolickich opłaca podatek zryczałtowany”. Tylko niektórzy płacą podatek dochodowy na podstawie księgi przychodów i rozchodów. Według Rocznika Statystycznego Kościoła w Polsce na koniec 2021 r. w naszym kraju było blisko 10,4 tys. parafii oraz 24,2 tys. księży diecezjalnych.
Przedsiębiorcom się udało
Więcej szczęścia mieli przedsiębiorcy. Tuż przed końcem prac nad projektem poprawek do Polskiego Ładu MF umożliwiło częściowe odliczanie składki zdrowotnej osobom prowadzącym działalność gospodarczą rozliczającym się ryczałtem, liniowo i na podstawie karty podatkowej (do 8,7 tys. zł rocznie). Episkopat zwrócił na to uwagę. „Projekt rozszerza krąg podatników, do których mają być zaadresowane rozwiązania rekompensujące likwidację możliwości odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku dochodowego. Podporządkowane temu celowi zmiany odniesiono zwłaszcza do osób prowadzących działalność gospodarczą, które realizują obowiązek podatkowy w formie podatku liniowego, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych czy karty podatkowej” - piszą eksperci KEP (ks. prof. dr. hab. Piotr Stanisz oraz ks. dr. hab. Dariusz Walencik). Nie krytykują przyznania ulg przedsiębiorcom. Przypominają natomiast zapewnienia MF, że „rozwiązania te zaadresowane zostaną do wszystkich grup podatników” i zwracahą uwagę, że „pominięto osoby duchowne opłacające podatek w formie ryczałtu”. KEP wytyka resortowi finansów, że nie uzasadnił decyzji, która - jego zdaniem - stoi w sprzeczności z zasadą „sprawiedliwości podatkowej”.