Jerzy Kobyliński: Leasing czeka na zmianę przepisów podatkowych
Od 9 grudnia obowiązują nowe zapisy w kodeksie cywilnym, dotyczące leasingu. Nadal nie ma natomiast uregulowań odnośnie do przepisów podatkowych.
W rozumieniu kodeksu cywilnego umowa leasingu będzie musiała zostać zawarta na piśmie pod rygorem nieważności, na czas oznaczony, a korzystający (leasingobiorca) będzie zobowiązany do zapłaty w okresie użytkowania na rzecz finansującego (leasingodawcy) co najmniej ceny nabycia przedmiotu. Przepisy normują szczegółowo prawa i obowiązki stron, w tym również skutki niewykonania umowy leasingowej.
Unormowanie leasingu w kodeksie cywilnym jest dopiero pierwszym krokiem w kierunku zmian w tym sektorze. Brak jest w dalszym ciągu regulacji podatkowych uwzględniających specyfikację leasingu. Wiele osób, szczególnie w resorcie finansów, twierdzi, że leasing operacyjny to w zasadzie najem, zaś kapitałowego czy finansowego w Polsce się nie stosuje. Tymczasem trzeba mieć świadomość, że nie można dokonywać zapisów w kodeksie cywilnym w oderwaniu od przepisów podatkowych — i to zarówno podatku dochodowego, jak i podatku VAT.
Dotychczas urząd skarbowy utrzymywał, że najważniejszą sprawą jest określenie, kto jest właścicielem przedmiotu leasingu, i dopiero zgodnie z tym wskazaniem możemy rozstrzygać, czy mamy do czynienia z leasingiem operacyjnym czy finansowym. Fiskus twierdzi, że jeżeli przedmiot leasingu zalicza do swojego majątku finansujący, to mamy do czynienia z leasingiem operacyjnym, jeżeli korzystający — finansowym. Konsekwencją pierwszego jest to, że suma opłat leasingowych stanowi przychód finansującego i koszt korzystającego. Dla finansującego kosztem jest odpis amortyzacyjny środka trwałego. W drugim przypadku, przychodem finansującego są odsetki od rat kapitałowych, ewentualnie przychód ze sprzedaży po upływie umowy leasingowej, zaś kosztem korzystającego jest odpis amortyzacyjny i odsetki. To rozwiązanie nie jest korzystne dla rynku, szczególnie w odniesieniu do leasingu nieruchomości.
Jeżeli chodzi o podatek VAT, to wiadomo tylko, że trzeba go płacić. Fiskus traktuje leasing finansowy jak sprzedaż, przez co nakazuje naliczać VAT od całej wartości — czyli sumy opłat leasingowych. Może to oznaczać dla korzystającego ruinę jego systemu finansowego. Szczególnie gdy nie może tego należnego podatku odliczyć od naliczanego przez siebie. Konferencja Przedsiębiorstw Leasingowych od dawna proponuje MF zmianę przepisów podatkowych, które otworzyłyby nowe możliwości. Na przykład pozwaliłyby na leasing samochodów osobowych, które powszechnie stały się narzędziem pracy.
Wypełnienie luki prawnej dotyczącej leasingu na pewno będzie miało pozytywny wpływ na rozwój tego sektora usług finansowych. Podniesie to wiarygodność i zaufanie klientów do tego typu usług oraz wyraźnie pokaże korzyści, jakie niesie ze sobą leasing. Pierwszy krok w tym kierunku został poczyniony, czekamy na następny.
Jerzy Kobyliński
jest prezesem Futura Leasing, członkiem Komitetu Wykonawczego KPL