Definicja faktoringu nie mówi o tym wprost, ale można go traktować nie tyle jako koło ratunkowe, gdy firma ma znaczące problemy finansowe, ile jako jedno z narzędzi zapewniających finansowanie działalności przez cały czas.
— Faktoring pomaga w zarządzaniu płynnością finansową i płatnościami — w rozwiązywaniu problemów z przepływem pieniędzy, powstających w wyniku wydłużenia terminów płatności i trudności w egzekwowaniu należności od odbiorców. Ale wykorzystywany sporadycznie czy jednorazowo po prostu przedsiębiorcy się nie opłaca — mówi prof. Dorota Korenik z Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Na wyciągnięcie ręki
Jest wiele definicji faktoringu. Problem z ustaleniem jedynej słusznej jest taki, że m.in. w Polsce nie ma on odrębnej regulacji prawnej. Wyjątkiem jest faktoring międzynarodowy, skodyfikowany na mocy konwencji ottawskiej z 1988 r.
— Umowę faktoringu zalicza się do umów nienazwanych o charakterze mieszanym, ale dominuje typ umowy o przelewie wierzytelności. Podstawą do zawierania umów faktoringowych w polskim prawie jest Kodeks cywilny, art. 35 dotyczący swobody zawierania umów oraz art. 509-516 w zakresie cesji wierzytelności — tłumaczy prof. Dorota Korenik. Według definicji zaproponowanej przez prof. Korenik, istota faktoringu sprowadza się do nabywania za określoną cenę od przedsiębiorców (czylifaktorantów) wierzytelności przysługujących im w stosunku do dłużników (tzw. funkcja finansująca faktoringu) oraz świadczenia dodatkowych usług przez faktora na rzecz faktoranta (funkcje pozafinansowe i dodatkowe). Czym mogą być te funkcje dodatkowe?
— To zależy od umowy między stronami (faktorem i faktorantem). Mogą to być np. przejmowanie ryzyka wypłacalności dłużników, windykacja i monitorowanie należności, udzielanie pożyczek w ramach umowy faktoringowej, prowadzenie ksiąg handlowych i rozrachunkowych faktoranta, badanie rynku i sporządzanie analiz finansowych kontrahentów, doradztwo prawne i ekonomiczne, opracowanie planów rozwoju firmy — wylicza Dorota Korenik.
Usługa faktoringowa rywalizuje z innymi, które można wykorzystać w podobnych celach. Faktoring często bywa porównywany do kredytu obrotowego.
— Faktoring jest jednak o wiele łatwiej dostępny, stanowi sposób na poprawę płynności w bardzo szybki i prosty sposób. Nie wymaga dodatkowych zabezpieczeń jak kredyt. Płynność poprawiamy lub zdobywamy w ten sposób, że przedsiębiorca swoją należność zamienia na gotówkę, którą może dysponować, np. robiąc zakupy inwestycyjne i pomnażając zyski — komentuje Dariusz Steć, wiceprezes mFaktoring i przewodniczący komitetu wykonawczego Polskiego Związku Faktorów.
Obawy do rozwiania
Zamrożony w wierzytelnościach kapitał zostaje przekształcony w gotówkę, nie powodując zadłużenia przedsiębiorcy. To jest funkcja finansująca faktoringu.
— W praktyce klienci firm faktoringowych z sektora MSP w pierwszej kolejności doceniają właśnie funkcję finansującą, czyli zdobycie gotówki na konkretny doraźny cel. Natomiast większe zainteresowanie usługami dodatkowymi przejawiają ci, którzy wcześniej korzystali z faktoringu i go docenili. Faktoring traktowany jako stałe narzędzie prowadzenia firmy jest bardziej opłacalny — podkreśla prof. Korenik.
Faktoring budzi obawy przedsiębiorców, którzy korzystają z niego po raz pierwszy. Część utożsamia tę usługę z windykacją należności. Boją się, że faktor nie odpuści najmniejszego spóźnienia w zapłacie, a gdyby nastąpiło, natychmiast uruchomi procedury windykacyjne, co zniszczy relacje firmy z kontrahentami. Inna obawa wynika ze złego rozumienia idei faktoringu: korzystający z niego boją się, że kontrahenci zrezygnują z ich usług. Czasem zaś obawiają się, że obsługa transakcji faktoringowych, czyli przekazanie czynności kontrolnych na zewnątrz, doprowadzi do utraty kontroli nad należnościami.
— Tymczasem nowe firmy, które na starcie mogą nie mieć ani zdolności kredytowej, ani pieniędzy na rozruch, dzięki faktoringowi mogłyby zacząć się rozwijać. Faktoring może być sposobem na zdobycie gotówki — twierdzi Dariusz Steć.
Większość obaw przed skorzystaniem z faktoringu dotyczy spraw związanych z funkcjami dodatkowymi tej usługi.
— Jest ich wiele, ale po sprawdzeniu, jak to działa w praktyce, kolejne przelewy wierzytelności są coraz bardziej płynne i klienci stają się spokojniejsi, bo widzą rzeczywistą pracę faktora i jej rezultaty w postaci przygotowanych na zamówienie raportów i przekrojowych zestawień, dających niezwykle skuteczne narzędzie oceny jakości portfela odbiorców — podsumowuje Dorota Korenik.
RELACJA Z VI MIĘDZYNARODOWEGO KONGRESU FAKTORNGU
WAŻNE ATUTY: Faktoring jest łatwiej dostępny niż kredyt, a ponadto poprawia płynność finansową firmy i nie wymaga zabezpieczeń — wylicza Dariusz Steć, wiceprezes mFaktoring i przewodniczący komitetu wykonawczego Polskiego Związku Faktorów. [FOT. ARC]