Za 562 mln zł Polskie Koleje Państwowe sprzedały blisko 37-procentowy pakiet udziałów w Koksowni Przyjaźń w Dąbrowie Górniczej. Nabywcą większości z nich, za ok. 560 mln zł, jest Jastrzębska Spółka Węglowa (JSW). Niewielkie pakiety, łącznie za ponad 2 mln zł, kupiło pięć innych firm, w tym Mittal Steel Poland.
O szczegółach transakcji poinformowały w poniedziałek w Dąbrowie Górniczej władze PKP, JSW oraz Koksowni. Prezesi spółek podkreślali, że to znakomity interes dla obu stron umowy oraz dąbrowskiej koksowni, która na trwałe wiąże się w ten sposób z dostawcą węgla.
"Ta transakcja to krok milowy w kierunku stworzenia liczącej się na europejskim rynku grupy węglowo-koksowej z udziałem JSW i trzech koksowni. Kolejnym takim krokiem prawdopodobnie będzie jutro (we wtorek, 12 lipca - PAP) decyzja rządu o przekazaniu JSW po 73 proc. akcji koksowni w Wałbrzychu i Zabrzu" - powiedział prezes JSW Leszek Jarno.
Po transakcji JSW ma ok. 88 proc. udziałów w Koksowni Przyjaźń. Wkrótce Skarb Państwa ma przekazać firmie dalsze 9 proc. (z posiadanych 11 proc.), co uczyni z JSW niemal wyłącznego właściciela dąbrowskiej spółki. Wcześniej JSW do prawie 47 proc. swoich udziałów w koksowni dokupiła 5 proc. jej akcji od Kompanii Węglowej za 75 mln zł.
PKP, podobnie jak inni wierzyciele, zostały udziałowcem koksowni w wyniku zamiany 307 mln zł długu na udziały. Od początku - jak powiedział prezes PKP Andrzej Wach - kolej zamierzała sprzedać te walory. W lutym firma ogłosiła przetarg, aby - jak mówił prezes - poznać rynkową wartość udziałów. Zgłosiła się JSW z ofertą 560 mln zł oraz koksownia Zdzieszowice z grupy Mittal Steel Poland z ofertą o 40 mln zł wyższą.
Posiadająca wówczas prawie 47 proc. udziałów JSW powoływała się na przysługujące wspólnikom koksowni prawo pierwokupu, jednak na to samo powoływała się grupa Mittala, której trzy spółki miały w koksowni niewielkie udziały, łącznie poniżej 1 proc. Sprzedaż udziałów grupie Mittal Steel Poland utrudniłaby rządowe plany stworzenia grupy węglowo-koksowej (o planach tych Rada Ministrów ma dyskutować we wtorek, 12 lipca).
W tej sytuacji, mimo protestów grupy Mittala, 9 maja zgromadzenie wspólników dąbrowskiej koksowni sprzeciwiło się sprzedaży przez PKP udziałów na rzecz Zakładów Koksowniczych Zdzieszowice, wskazując jako nabywcę JSW, z terminem finalizacji do 9 lipca. JSW kupiła udziały po wartości księgowej z ostatniego audytu, czyli 560 mln zł. Spółka nabyła udziały w dwóch transzach, 1 i 8 lipca. Zapłaciła za nie gotówką z własnych środków.
Z przysługującego wspólnikom prawa pierwokupu udziałów, oprócz JSW, proporcjonalnie skorzystało też pięć innych firm, które zapłaciły za nie łącznie ponad 2 mln zł. Wśród nich jest Mittal Steel Poland i dwie spółki z jego grupy kapitałowej. Łącznie te pięć firm kupiło od PKP blisko 3,1 tys. udziałów Koksowni, podczas gdy JSW ponad 611,5 tys. PKP ma jeszcze 306 udziałów w Koksowni, które zamierza sprzedać w sierpniu.
Jak powiedział prezes PKP Andrzej Wach, pieniądze z transakcji kolej przeznaczy przede wszystkim na spłatę swoich wymagalnych zobowiązań, głównie publicznoprawnych, m.in. wobec ZUS i samorządów. Łącznie wymagalne zobowiązania (których termin płatności minął) PKP to ok. 1 mld zł. Prezes przypomniał, że w tym roku tylko spółka PKP Przewozy Regionalne przyniesie ok. 500 mln zł strat, wobec 750 mln zł straty rok temu i 1,25 mld zł straty dwa lata temu.
W ubiegłym roku Koksownia Przyjaźń miała 642 mln zł zysku netto przy ok. 2 mld zł przychodów. Na ten rok, m.in. z powodu wahań kursów walut, zakłada zysk rzędu 200 mln zł. Po pierwszym półroczu zysk wyniósł ok. 120 mln zł. Zakład zatrudnia 1.840 osób oraz 825 w spółkach zależnych. Moce produkcyjne koksowni sięgają 2,4 mln ton koksu rocznie.
JSW to największy producent węgla koksowego w Europie. Szacuje się, że tworzona przez spółkę grupa węglowo-koksowa skupi znaczącą część europejskiej produkcji węgla koksowego i koksu, mając duży wpływ m.in. na kształtowanie się cen koksu w Europie. JSW zatrudnia ponad 19 tys. osób. Jej ubiegłoroczny zysk netto wyniósł blisko 1,5 mld zł; w pierwszym półroczu 2005 r. firma zarobiła netto ok. 730 mln zł.