Coraz częściej zadajemy sobie pytanie, jak zmienia się nasza rola i czego oczekuje od nas biznes. Skupiamy się wtedy głównie na nowych technologiach i narzędziach. Tymczasem
I. Czego nie zmieniać – cechy fundamentalne
„Se vogliamo che tutto rimanga com’è…”
(Jeśli chcemy, by wszystko pozostało tak, jak jest)
W mojej ocenie fundamentalne oczekiwania wobec prawnika wspierającego biznes – a więc najbardziej cenione cechy – pozostaną niezmienne. Należą do nich:
1) Zrozumienie biznesu,
• ogólnych reguł rządzących działalnością gospodarczą,
• specyfiki działalności wytwórczej czy usługowej,
• a także „zaplecza” konkretnej organizacji – jej struktury, sposobu działania i „ustawień domyślnych”.
2) Umiejętność oceny ryzyka i jasnego komunikowania tej oceny,
• dla partnerów biznesowych kluczowe jest nie tylko to, czy prawnik zna prawo, ale czy potrafi je „przełożyć” na język decyzji i ryzyk.
3) Niezależność i odwaga,
• gotowość do sygnalizowania kiedy dane pomysły idą zbyt daleko.
4) Proaktywność i samodzielność,
• zdolność do samodzielnego szukania drogi do celu, a nie jedynie podążania wyznaczoną ścieżką.
5) Umiejętność dostosowania komunikatu do odbiorcy i kontekstu.
II. Co powinno się zmieniać – ewolucja formy
„…bisogna che tutto cambi”
(…trzeba, żeby wszystko się zmieniło)
Świadomość, że wiele kluczowych cech pozostaje aktualnych, pozwala nabrać dystansu wobec tego, co z kolei będzie się zmieniać. A zmieniać będą się z pewnością:
1) Narzędzia,
• Warto testować nowe rozwiązania,
• ale nie popadajmy w technologiczną panikę. Wciąż wielu prawników nie wykorzystuje nawet jednej trzeciej możliwości Worda (o Excelu nie wspominając) – a mimo to świetnie sobie radzą.
2) Sposoby komunikacji,
• Upraszczanie stylu komunikacji, także tej zewnętrznej, staje się koniecznością,
• Komunikacja wewnętrzna in-house’ów już od dawna zmierza w tym kierunku – i słusznie.
3) Model pracy i podejście do pracy,
• młodsze pokolenia prawników coraz asertywniej podchodzą do kwestii równowagi między pracą a życiem prywatnym, gotowości do „nadgonienia” zadania czy dyspozycyjności,
• pandemia pokazała wszystkim zalety (i wady) pracy zdalnej – wielu ją polubiło, inni wręcz przeciwnie. Niezależnie od preferencji – praca hybrydowa to dziś fakt. Trzeba wiedzieć jak samemu pracować w tym systemie, jak zarządzać pracą w tym systemie ale też jak współpracować z kimś kto pracuje hybrydowo czy w pełni zdalnie.
4) Zarządzanie wiedzą w zespole,
• rośnie liczba regulacji i stopień ich skomplikowania, co wymusza głęboką specjalizację w zespołach,
• konieczne staje się dzielenie wiedzy: eksperci powinni przekazywać „pigułki wiedzy” innym członkom zespołu,
• liderzy zespołów muszą natomiast mieć przynajmniej ogólną orientację we wszystkich głównych tematach prawnych – choćby po to, by wiedzieć, co jest istotnym ryzykiem dla organizacji w danym obszarze regulacyjnym.
Poznaj program konferencji XVIII Forum Dyrektorów Działów Prawnych 23 ‑ 24 września 2025
III. Podsumowanie.
Zmiana narzędzi, stylu czy modelu pracy nie powinna przesłaniać tego, co naprawdę buduje wartość prawnika w organizacji: zrozumienia kontekstu, odwagi, niezależności i umiejętności bycia partnerem w rozmowie o biznesie. Zmieniają się formy – ale istota roli pozostaje niezmienna.
Autor: Jakub Kowalski, dyrektor Działu Prawnego Diagnostyka S.A.