Aż 17 krajów z grupy G20 zanotowało w ostatnim kwartale minionego roku wzrost PKB licząc kwartał do kwartału, mimo wysokiej fali epidemii i restrykcji wprowadzanych przez rządy. W Polsce i Europie nie jest to bardzo widoczne, ale na świecie ostatnie miesiące były pod względem gospodarczym dużo lepsze od oczekiwań. Dlatego wiele instytucji podnosi prognozy wzrostu PKB. We wtorek uczyniła to OECD, think-tank krajów rozwiniętych.
Obecne prognozy są dużo wyższe niż grudniowe z trzech powodów: przyspieszania procesu szczepień, dużego planu fiskalnego w USA oraz rosnącej odporności gospodarek na epidemię. Jednocześnie między krajami i sektorami wystąpi duże zróżnicowanie we wzroście gospodarczym.
Według OECD wzrost PKB na świecie w tym roku ma wynieść 5,6 proc., wobec 4,2 proc. przewidywanych w analizie grudniowej. Rewizja jest bardzo istotna i odzwierciedla rosnący optymizm odnośnie perspektyw pokonania epidemii. Spadek PKB w 2020 r. wyniósł 3,2 proc., więc w 2021 r. aktywność gospodarcza będzie już wyższa niż przed epidemią. W krajach rozwiniętych wróci natomiast do ścieżki przewidywanej przed kryzysem pod koniec 2022 r. Na rynkach wschodzących zajmie to trochę dłużej czasu, ale ścieżka prognoz w tej grupie też jest wyraźnie wyższa.
Stratosferyczną dynamikę PKB mają w tym roku zanotować Stany Zjednoczone – aż 6,5 proc., wobec zaledwie 3 proc. prognozowanych przez OECD w grudniu. Dużo gorsza będzie sytuacja w strefie euro, gdzie wzrost ma wynieść tylko 3,9 proc., wobec 3,6 proc. prognozowanych w grudniu. Chiny mają urosnąć w tym roku o 7,8 proc., a Indie aż o 12,6 proc.
Najważniejszą przyczyną rewizji prognoz jest ogromny plan stymulacji fiskalnej w USA, który sięga niemal 9 proc. w relacji do tamtejszego PKB. Jego wprowadzenie jest możliwe dzięki zwycięstwu Partii Demokratycznej w wyborach do kongresu w stanie Georgia, co okazało się w styczniu. Dla porównania, analogiczne instrumenty fiskalne w strefie euro nie przekraczają, wedle obliczeń banku UniCredit, 4 proc. PKB. Amerykanie robią znacznie więcej w celu pobudzenia popytu, mimo że zanotowali znacznie mniejszy niż strefa euro spadek PKB. To dowodzi, jak duże są różnice w sposobie zarządzania makroekonomicznego po obu stronach Atlantyku.
Kolejna przyczyna rewizji prognoz to napływ danych obrazujących wysoką efektywność szczepionek. Coraz więcej badań wskazuje, że najważniejsze szczepionki skutecznie blokują rozwój choroby COVID-19 przy różnych wariantach wirusa, a wszystkie mają wysoką skuteczność w zapobieganiu hospitalizacjom i zgonom. Co więcej, po początkowo słabym starcie szczepienia przebiegają coraz szybciej – USA i Wielka Brytania już szczepią w bardzo wysokim tempie, a kraje Unii Europejskiej znacząco przyspieszą ten proces od kwietnia.
Trzecią wreszcie przyczyną podwyższania prognoz jest rosnąca odporność gospodarek na epidemię. Relokacja popytu z usług do towarów, wsparcie fiskalne oraz zaskakująco wysoka efektywność relacji cyfrowych w podtrzymywaniu handlu międzynarodowego pomogły gospodarkom wychodzić z recesji nawet w warunkach wysokiej fali zachorowań.
OECD ostrzega jednak, że ożywienie gospodarcze będzie nierówno rozłożone geograficznie i sektorowo. To będzie w najbliższym roku jedno z większych wyzwań – niektóre kraje i sektory będą cieszyć się powrotem do normalności, podczas gdy w innych obszarach trwać będzie recesja. Świat zaczyna wracać do normalności, ale to będzie długa droga.
