Poważne traktowanie polskich przepisów podatkowych przez firmę sprawia, że przypomina ona człowieka stąpającego po kruchym lodzie, wystawionego na groźbę załamania się tafli i wpadnięcia do wody. Dlatego tak potrzebna jest gruntowna znajomość podatków, stałe monitorowanie zmian i zdolność do bieżącego reagowania na nie.
Z pomocą przedsiębiorcom pospieszyli eksperci PwC Polska wyspecjalizowani w poszczególnych obszarach rozliczeń podatkowych. Podczas konferencji „Zmiany podatkowe i prawne 2022/2023” przekazali oni bezpośrednio swoją wiedzę ponad 1000 uczestników.
– Biznes staje obecnie przed dużymi wyzwaniami makroekonomicznymi. Inflacja powoduje, że rosną żądania płacowe. Firmy nie mogłyby im sprostać bez utrzymania przychodów, co z kolei wymaga podwyższania cen, ale rozsądnego – by nie stracić klientów i kontrahentów. Sytuacja gospodarki wymaga od biznesu dużych umiejętności, a podatki należą do najbardziej istotnych czynników wpływających na finanse. Dziś decyzja, jaką podejmuje się przez podpisanie deklaracji podatkowej, należy w firmie do trudniejszych. Dlatego tak ważna jest znajomość podatków – zaznaczył na wstępie Tomasz Kassel, partner zarządzający i szef działu Tax, Legal & People w PwC Polska.
Podatki od transakcji
2022 r. to czas dużych zmian podatkowych. W czerwcu przyjęto nowelizację Polskiego Ładu, która m.in. obniżyła stawkę podatku PIT z 17 do 12 proc. dla podatników rozliczających się na skali. W październiku uchwalono kolejne zmiany do Polskiego Ładu, które wejdą w życie od 2023 r. i w znacznym zakresie odnoszą się do przepisów ustawy o CIT.
Jedną z głównych zmian jest zawieszenie podatku minimalnego do końca 2023 r. Zmianie ulegną też zasady jego obliczania, pojawią się nowe wyłączenia i nowe elementy kalkulacji podatku minimalnego. Podatnik otrzymuje, jak przypomniała Dorota Wolna – dyrektorka zespołu Corporate Tax Consulting w PwC – wybór między ustalaniem podstawy opodatkowania podatkiem minimalnym metodą podstawową i alternatywną. W obu przypadkach stawka podatku ma wynosić 10 proc. podstawy opodatkowania.
Ustawodawca doprecyzował, że wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów z tytułu finansowania dłużnego podlega kwota przewyższająca 3 mln zł lub odpowiadająca 30 proc. uzyskanego przez podatnika EBITDA. Tym samym ucięto, jak zaznaczył Mikołaj Jaworowski, starszy menedżer w zespole Financial Services Tax w PwC, spory dotyczące tego, czy limit finansowania dłużnego oblicza się przez zsumowanie wartości 30 proc. EBITDA i 3 mln zł.
Mimo że proces przygotowania do wdrożenia mechanizmu Pay & Refund w zakresie podatku u źródła trwał ponad 3 lata, jego obowiązywanie od 1 stycznia 2022 r. wiązało się z zaistnieniem wielu praktycznych problemów dla płatników, co spowodowało konieczność dalszej modyfikacji tych przepisów – przyznała Dominika Widemajer, menedżerka zespołu International Tax w PwC. Statystycznie najczęściej wybieranym przez płatników i podatników rozwiązaniem pozwalającym na niestosowanie mechanizmu Pay & Refund było złożenie wniosku o wydanie opinii o zastosowaniu preferencji, jednak znane są przypadki odmów wydania takich opinii. Dlatego przed wyborem zastosowania konkretnego zwolnienia od podatku u źródła istotne jest dokonanie dokładnej analizy statusu podatnika i dokumentowanie prowadzonej przez niego działalności.
W sondzie dotyczącej mechanizmu Pay & Refund część uczestników spotkania wskazało, że w tym roku złożyli wniosek o zwrot. Częściej wybieranym rozwiązaniem była jednak opinia o stosowaniu preferencji oraz oświadczenie płatnika (tzw. oświadczenie WH-OSC).
Po prawie roku obowiązywania nowych przepisów zidentyfikowaliśmy szereg kwestii, które były problematyczne w zakresie oświadczeń WH-OSC. Dotyczy to m.in. zasad podpisywania i sposobu składania oświadczeń, jak również terminów i ważności ich obowiązywania. Z tego względu należy pamiętać, by nie odkładać analiz w tym zakresie na ostatni moment. Niezłożenie oświadczenia WH-OSC w terminie będzie wiązać się bowiem z obowiązkiem poboru podatku u źródła i wpłaty do organu – poinformowała Magdalena Olszewska, starsza menedżerka w zespole International Tax w PwC.
Podatek od „przerzuconych dochodów” należy uwzględnić w rozliczeniu CIT za 2022 r. – nadmieniła Dominika Widemajer. Od 1 stycznia 2023 r. przepisy te zostaną znowelizowane i wprowadzony będzie m.in. warunek, że ciężar udowodnienia, że dany wydatek zawarty w katalogu kosztów podlegających temu podatkowi, nie spełnia definicji przerzuconego dochodu, będzie spoczywać na podatnikach dokonujących płatności do zagranicznych podmiotów powiązanych.
Zmiany w PIT
W 2023 r. podatnicy otrzymają większą swobodę w dysponowaniu kwotą wolną od podatku. Katarzyna Komorowska, partnerka z zespołu People & Organisation w PwC, dodała, że będą oni mieli szersze możliwości skorzystania z niej, np. dla przychodów otrzymywanych od zleceniodawców czy podzielenia jej na trzech płatników, co pozwoli na takie rozliczenie kwoty wolnej, które będzie korzystne dla danej osoby.
W 2023 r. nie pojawią się istotne zmiany w zakresie opodatkowania indywidualnych przedsiębiorców. Przed wieloma z nich stanie natomiast konieczność policzenia swoich zobowiązań podatkowych według różnych metod opodatkowania dla celów wyboru finalnej metody w zeznaniu podatkowym za 2022 r. składanym w przyszłym roku. Ustawodawca dał bowiem w zeznaniu rocznym możliwość zmiany metody opodatkowania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych czy podatku liniowego na ogólne zasady opodatkowania – zaznaczył Filip Kotarski, starszy menedżer w People & Organisation w PwC.
Ekwiwalent za pracę zdalną? Mówi się od tym od 2 lat, ale firmy nic systemowego w tym względzie nie robią.
Nowości w VAT i akcyzie
Z początkiem 2023 r. wchodzi w życie SLIM VAT 3. Regulacja zliberalizuje warunki szybszego zwrotu VAT dla tzw. podatników bezgotówkowych. Uprości też i ujednolici zasady przeliczania kursów walut przy fakturach korygujących. Ewelina Dumania, starszy menedżer z Indirect Tax w PwC, podkreśliła, że zarówno w przypadku korekt na plus, jak i tych na minus właściwym odniesieniem będzie tzw. kurs historyczny.
Przyszły rok będzie obfitował w zmiany w akcyzie – poinformował Dariusz Wiszniewiecki, ekspert w Indirect Tax w PwC. Od 13 lutego 2023 r., na mocy noweli ustawy o podatku akcyzowym, wdrożony zostanie e-SAD, czyli elektroniczny uproszczony dokument administracyjny będący podstawą wewnątrzwspólnotowego przemieszczania towarów akcyzowych poza procedurą zawieszenia akcyzy. Firmy pragnące stosować e-SAD powinny najpierw dokonać obowiązkowej rejestracji na platformie internetowej Ministerstwa Finansów PUESC, by uzyskać status uprawnionego odbiorcy lub uprawnionego wysyłającego oraz uzyskać numer akcyzowy.
Na pytanie o to, które zmiany w podatku akcyzowym i VAT najbardziej wpływają na biznes, 44,75 proc. uczestników konferencji PwC wskazało zmiany przepisów o korektach (kursów walut) i rozliczeń WNT i WDT.
Ceny, ulgi, rekompensaty
Biznes już doświadcza spowolnienia, deficytów, podejmuje restrukturyzacje. W związku z tym w nadchodzących kwartałach wyniki spółek w Europie Środkowej będą się pogarszać. W takich warunkach modele rozliczeń zostaną przetestowane, co pokaże, jak działają i czy są spójne.
– W środku cyklonu jest spokój. Po tym, jak przez kilka kolejnych lat z rzędu wprowadzane były istotne zmiany w cenach transferowych, od stycznia 2023 nie wchodzą w życie żadne nowe, istotne przepisy TP. Przynajmniej w tym zakresie sytuacja powinna być komfortowa – przyznał Piotr Niewiadomski, dyrektor w PwC. Najlepiej wykorzystać ten czas bez zmian do przygotowania się na kolejne zacieśnianie przepisów i upewnienie, że transakcje są zgodne z warunkami rynkowymi. Fiskus ma bowiem już dzisiaj dostęp do szerokiej palety narzędzi, które wykorzystuje w toku kontroli, które są coraz efektywniejsze i coraz lepiej wycelowane w konkretne zagadnienia – dodał Piotr Niewiadomski.
Z odpowiedzi udzielonych przez resort finansów wynika, że transakcje pożyczki powinny być wykazane w dokumentacji cen transferowych, którą należy sporządzać w każdym roku podatkowym, aż do czasu jej spłaty. W transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, obejmującej kilka pożyczek, należy uwzględniać wartości kapitałów pożyczek zawartych w danym roku podatkowym, jak i w latach poprzednich.
Znajomość podatków wyraża się m.in. w tym, że firma potrafi korzystać z ulg podatkowych. W 2022 r. możliwości podatkowego ulżenia firmom jest sporo – można sięgnąć po ulgę konsolidacyjną, zwiększoną ulgę B+R, na innowacyjnych pracowników, na robotyzację, na rozwój zaangażowań w CSR, na konstrukcję prototypu, na IPO, symultaniczną ulgę IP BOX i B+R.
– Możliwość jednoczesnego skorzystania z kilku ulg na raz, w tym z 200 proc. odpisu w uldze na badania i rozwój, niesie dla podatników wiele korzyści. Wymierne oszczędności mogą uzyskać już w rozliczeniu za 2022 rok, a w wielu przypadkach również kilka lat wstecz – podkreślił Grzegorz Kuś, dyrektor zespołu State Aid w PwC.
40,31 proc. uczestników konferencji przyznało, że ich firmy korzystają z ulg podatkowych, ale aż 34,88 proc. tego nie robi. Dlaczego? Ze względu na dużą skalę niezbędnych przygotowań.
Ogromnym ciężarem dla biznesu są rosnące ceny energii. Już początek sezonu grzewczego pokazał, przed jakimi wyzwaniami stanie biznes tej zimy. Bartosz Piątek, radca prawny w PwC Legal, przypomniał, że ustawodawca ustalił ceny maksymalne dla gospodarstw domowych powyżej ustawowego progu zużycia oraz odrębnie dla sektora MŚP i niektórych podmiotów publicznych (np. szkoły, szpitale, związki wyznaniowe). Ceny maksymalne będą obowiązywać do końca 2023 r. Przyjęto też ustawę dającą podstawy do ustanowienia programu wsparcia dla przedsiębiorców (rekompensaty w związku ze wzrostem cen energii). Jest ona skierowana do szeroko rozumianego przemysłu energochłonnego.
Magdalena Brzuszczyńska, wicedyrektor ds. JPK, sprawozdań i e-Faktur w PwC, przypomniała, że na początku br. uruchomiono KSeF i podatnicy mogą dobrowolnie korzystać z tego narzędzia. Zgodnie z KPO Polska jest zobowiązana do wprowadzenia obowiązku KSeF najpóźniej do końca II kwartału 2024.
Ustawodawca zapowiada jeszcze publikację przepisów dotyczących obligatoryjnego KSeF oraz zmiany w schemacie. Na ten moment cały system wciąż jest skomplikowany i wymaga od przedsiębiorców ogromnej kompetencji, by go respektować.
© ℗
