Płacenie za pomocą karty debetowej lub kredytowej, a nawet telefonu nie jest już dla Polaków żadną nowością. Rzadko jednak mogą to zrobić w urzędzie gminy lub jej jednostce. Dotychczas taką możliwość udostępnił mieszkańcom tylko co dziesiąty samorząd. Ma to zmienić rządowy program upowszechniania płatności bezgotówkowych w jednostkach administracji publicznej.
Mogą do niego przystąpić urzędy miast i gmin, marszałkowskie, wojewódzkie, powiatowe, a także policja. Realizuje go Ministerstwo Rozwoju we współpracy z Krajową Izbą Rozliczeniową (KIR). Jak informuje KIR, w programie pilotażowym (trwał od sierpnia 2016 r. do końca marca 2017 r.) wzięło udział 130 urzędów, a za pośrednictwem dostarczonych im terminali dokonano 48 tys. płatności na ponad 7,1 mln zł. Właściwy program ruszył od kwietnia 2017 r. i do 10 maja zgłosiło się 246 samorządów, z czego 159 już podpisało odpowiednie umowy.
Naprzeciw potrzebom
— Instalację terminalu do płatności bezgotówkowych planowaliśmy już od jakiegoś czasu, ale rządowy program wyszedł nam naprzeciw, więc skorzystaliśmy z tej możliwości. Nawet jednak gdybyśmy sami zainstalowali terminal, to według naszych wyliczeń nie byłyby to duże koszty. Domyślam się jednak, że mogą rosnąć w przypadku większych urzędów— mówi Urszula Liszka Bawoł, skarbnik w starostwie powiatu strzyżowskiego na Podkarpaciu. Powiat brał też udział w pilotażu — wtedy opłaty bezgotówkowe w starostwie stanowiły 6-7 proc. wszystkich. Sprawne przejście od pilotażu do właściwego programu chwali Monika Podolak, sekretarz gminy Werbkowice.
— Jesteśmy bardzo zadowoleni z programu. Na razie liczba płatności bezgotówkowych nie jest duża. W trakcie pilotażu odnotowaliśmy 178 płatności, a od początku właściwego programu 34. Mieszkańcy coraz częściej jednak pytają o taką możliwość — informuje Monika Podolak.
Nie wszystkie opłaty mogą być jednak uiszczone bezgotówkowo. — Dla podatków lokalnych, np. od nieruchomości, każdy podatnik ma przyporządkowany inny rachunek. W przypadku płatności bezgotówkowych zaś wszystkie opłaty są przesyłane na jeden wyznaczony rachunek, dlatego mieszkańcy nie mogą opłacić kartą podatku od nieruchomości. Ale mogą zapłacić za wszystkie czynności administracyjne, np. sporządzenie wypisu i wyrysu z planu zagospodarowania przestrzennego — tłumaczy Monika Podolak. W programie mogą brać udział także urzędy, które już wcześniej akceptowały płatności bezgotówkowe.
W ratuszu Środy Wielkopolskiej mieszkańcy mogą płacić bezgotówkowo już od kilku tygodni. Miasto zorganizowało to samo. Dzierżawa terminalu kosztuje je 40 zł miesięcznie i 80 gr od każdej transakcji niezależnie od wysokości opłaty. — Zdecydowaliśmy się na ten krok, ponieważ coraz częściej mieszkańcy dopytywali o taką możliwość — wyjaśnia Wojciech Ziętkowski, burmistrz Środy Wielkopolskiej.
Teraz jednak miasto chce przystąpić do rządowego programu.
Co za darmo, a co nie
KIR podkreśla, że pilotaż pozwolił zidentyfikować kilka spraw. Potrzeba jest np. uchwała rady o wprowadzeniu opłat przy użyciu karty płatniczej, a urzędom trzeba udostępnić funkcję automatycznego rozksięgowania płatności na wiele rachunków. Do zgłoszenia do programu zachęca samorządy to, że nie płacą ani za terminal POS, ani za akceptację płatności bezgotówkowych. Wszystkie koszty pokrywa Fundacja KIR na rzecz Rozwoju Cyfryzacji „Cyberium”. Nie oznacza to jednak, że nie mogą się pojawić dodatkowe koszty. Liczba darmowych terminali jest limitowana, np. urząd gminy, która ma mniej niż 10 tys. mieszkańców, dostaje tylko jeden darmowy terminal. Za kolejny musi już zapłacić. Także za integrację terminalu POS z systemem kasowym, jeśli się na to zdecyduje (nie jest to konieczne). Samorząd zapłaci też za kartę GPRS, jeżeli wybierze terminal z dostępem do komórkowej transmisji danych (gdy nie można podłączyć go do linii telefonicznej lub internetu). Obsługą płatności w programie zajmuje się firma First Data Polska. Reprezentująca ją Olga Małecka informuje, że dla urzędów zainteresowanych umową komercyjną spółka ma ofertę z preferencyjnymi stawkami dzierżawy terminalu i prowizji za transakcje. Program będzie realizowany do końca marca 2020 r., a przedtem mają zostać ocenione jego efekty.