Trudności w pozyskiwaniu finansowania to największa bariera, na którą napotyka ponad połowa twórców start-upów — wynika z badania przeprowadzonego na potrzeby raportu „Polskie start-upy”, w którym wzięło udział prawie 3,3 tys. spółek na różnym etapie rozwoju.
Start-upy na wczesnym etapie działalności napotykają jednak inne wyzwania — największą barierą jest rozwój zespołu. Wskazała go połowa absolwentów programu edukacyjno-inkubacyjnego Szkoła Pionierów PFR. Niemal co trzeci respondent (31 proc.) wskazał na brak zainteresowania rozwiązaniem na rynku, a 29 proc. wymieniło brak strategii dalszego działania. Tylko 9 proc. biorących udział w badaniu PFR na potrzeby raportu „Co blokuje polskich startupowców?” odpowiedziało, że wyzwaniem było pozyskanie finansowania na dalszą działalność. To pokazuje skalę zróżnicowania problemów, z jakimi mierzą się start-upowcy na różnych etapach działalności.
Raport opracowany przez PFR zawiera również rekomendacje przygotowane na podstawie tez zawartych w opracowaniu „The Future of European Competitiveness” autorstwa byłego premiera Włoch Mario Draghiego. Wskazał on, że europejski model rozwoju gospodarczego ulega wyczerpaniu, a Unia Europejska przegrywa rywalizację ze Stanami Zjednoczonymi i Chinami. Jednym z elementów mającym poprawić konkurencyjność europejskiej gospodarki jest wsparcie środowiska startupowego.
Analogicznie polska gospodarka traci innowacyjnych przedsiębiorców, którzy wobec trudności w uzyskaniu finansowania i barier prawnych przenoszą działalność za granicę. W publikacji PFR-u zawarto kilka rekomendacji, które mogą wzmocnić rozwój innowacji i ekspansji.
Według autorów raportu poza ograniczonym dostępem do finansowania na wczesnym etapie trudności w pozyskaniu inwestorów mają start-upy na późniejszych fazach rozwoju. Polskich start-upowców blokuje również niestabilność regulacyjna, niewystarczający system zachęt dla inwestorów, nadmierna biurokracja przy prowadzeniu działalności operacyjnej, wysokie koszty zatrudnienia i niedobór specjalistów w szczególności w obszarze IT, trudności w ekspansji zagranicznej, a także deficyty we współpracy między uczelniami i biznesem.
„Rekomendacje dotyczące wzmocnienia finansowania start-upów pokazują przede wszystkim potrzebę zmniejszenia ilości podmiotów finansujących, ponieważ role instytucji publicznych się uzupełniają i brak jest tu jasnego podziału kompetencji” — czytamy w raporcie.
Propozycje obejmują m.in.: możliwość finansowania ekspansji zagranicznej z pieniędzy na badania i rozwój, wzmacnianie kompetencji urzędników, zmianę sposobu finansowania akceleratorów na związany z możliwością obejmowania udziałów w akcelerowanych projektach. Ważna jest również stabilność prawna w całym okresie finansowania, ciągłość obowiązujących umów i niedziałanie prawa wstecz.
Podczas konferencji prezentującej raport Dariusz Adamski, dyrektor Instytutu Finansów w Ministerstwie Finansów, zwrócił uwagę na brak inwestorów instytucjonalnych na polskim rynku kapitałowym. Podkreślił, że kapitał jest dostępny, ale nie jest kierowany na rynek prywatny.
— Inwestorzy instytucjonalni, tacy jak fundusze emerytalne, ubezpieczyciele czy banki, mają środki, ale nie uruchamiają ich w tym kierunku. Częściowo wynika to z wysokich stóp procentowych, choć nie jest to jedyne wyjaśnienie — mówił Dariusz Adamski.
Jego zdaniem celem powinno być stopniowe wprowadzanie tych podmiotów na rynek, który w dłuższej perspektywie może być szczególnie ważny dla sektora inwestycyjnego.