Jednoręki bandyta o podatek nie pyta

Rafał Kerger
opublikowano: 2005-10-25 00:00

Czy można zapłacić akcyzę od „jednorękiego bandyty” dopiero po jego zużyciu? Można. Czy próbki wyrobów akcyzowych są opodatkowane? I tak, i nie.

Spółka z województwa kujawsko-pomorskiego urządza gry na automatach o tzw. niskich wygranych, zakupionych od producenta, który płaci podatek akcyzowy. Jednocześnie zdarzają się przypadki, że firma sama produkuje „jednorękich bandytów” z części używanych i nowych i po uzyskaniu odpowiednich certyfikatów eksploatuje je w swoich salonach gier.

Czy powinna od razu płacić akcyzę tak jak producent?

Podatek po zużyciu

W tej sprawie pod koniec września wypowiedział się dyrektor Izby Celnej w Toruniu. Okazało się, że montowanie automatów do gier hazardowych i ich dalsze używanie w ramach własnej działalności jest opodatkowane akcyzą dopiero po zakończeniu ich eksploatacji.

Podstawa prawna? Treść art. 6 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym mówi o tym, że obowiązek podatkowy powstaje z dniem wykonania czynności podlegających opodatkowaniu. Ale art. 4 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 pkt 9 wskazują, że opodatkowaniu akcyzą podlega sprzedaż wyrobów akcyzowych na terytorium kraju, za sprzedaż zaś uważa się również zużycie wyrobów akcyzowych na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Zatem dopiero faktyczne zużycie wyprodukowanego w firmie „jednorękiego bandyty” podlega akcyzie — i to podkreśliła izba. W praktyce może to być za 5-10 lat.

Inni nie skorzystają

Czy opinia organu celnego w tej konkretnej sprawie przekłada się na interpretację przepisów w sprawach innych producentów wyrobów akcyzowych, którzy później zużywają je ramach prowadzonej działalności?

– Myślę, że przypadek „jednorękich bandytów” jest raczej odosobniony. Obowiązek zapłaty akcyzy powstaje po wyprowadzeniu wyrobu akcyzowego z procedury zawieszeń, np. ze składu podatkowego. No, chyba że papierosy lub alkohol zostaną zużyte, nim opuszczą skład podatkowy — mówi Krzysztof Stefanowicz, tax manager w Customs & Excise Group w KPMG Tax.

Dodaje, że to kolejny dowód na to, że prawo akcyzowe w Polsce nie jest spójne. W dyrektywach unijnych sytuacja jest jasna. Obowiązek opodatkowania powstaje po wyprodukowaniu wyrobu akcyzowego. Płatność — po wyprowadzeniu wyrobów z wspomnianej procedury zawieszeń. O żadnym „zużyciu” nie ma mowy.

Wydaje się, że przykład z Poznania potwierdza sceptycyzm naszego rozmówcy. Przedsiębiorca handlujący gazem spytał tamtejszą izbę celną, czy gaz, który spółka kupuje bez akcyzy, zużyty do tankowania własnych pojazdów, jest objęty podatkiem akcyzowym? Izba odpowiedziała, że akcyza i za taki gaz się należy. Jest to bowiem opodatkowane akcyzą na zwykłych zasadach przekazanie towaru akcyzowego na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, a także zatrudnionych przez niego pracowników.

Reklama i próbki

Werdykt w sprawie „jednorękiego bandyty” nasuwa kolejne pytania — czy wyroby akcyzowe, przeznaczone na potrzeby reprezentacji i reklamy (próbki), podlegają temu podatkowi od razu? Po zużyciu? A może wcale?

W art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy czytamy, że za opodatkowaną akcyzą sprzedaż wyrobów akcyzowych uważa się również ich zużycie na potrzeby reprezentacji albo reklamy.

— Zatem podlegają one akcyzie już po wyprowadzeniu ze składu podatkowego. Choć są wyjątki — wyjaśnia Krzysztof Stefanowicz.

Jakie?

Zwolnienie z akcyzy może być stosowane wtedy, gdy na podstawie przepisów prawa celnego wyroby akcyzowe są objęte zawieszającą procedurą celną lub zwolnione od cła (art. 25 ust 2 ustawy akcyzowej). Zwolnienia te określa rozporządzenie Rady EWG nr 918/83 z 28 marca 1983 r., ustanawiające wspólnotowy system zwolnień celnych. Czytamy tu m.in., że z cła (a więc i z akcyzy) zwolnione są wzory i próbki towarów przywożonych do celów promocji handlu oraz produkty używane i konsumowane podczas targów i innych imprez. Te drugie z zastrzeżeniem jednak napojów alkoholowych, tytoniu i wyrobów tytoniowych, paliw ciekłych stałych i gazowych.

— Wewnątrzwspólnotowe nabycie próbek jest już jednak opodatkowane akcyzą. Drugi wyjątek: przepisy zwalniają z akcyzy próbki alkoholu etylowego do analiz, niezbędnych prób produkcyjnych lub celów naukowych — mówi Aleksandra Kalinowska, menedżer w grupie ds. akcyzy w Ernst & Young.

Co ciekawe, choć w większości przypadków próbki wyrobów akcyzowych opodatkowane są akcyzą, zwolnione są za to z VAT — niespójność zatem istnieje.