Zmiany standardów mają tylko pozornie charakter czysto rachunkowy.
Nowe regulacje wprowadzone w marcu do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej przyniosą poważne zmiany w sprawozdaniach finansowych spółek publicznych. Jednym z kluczowych elementów będzie nowe podejście do ujęcia w księgach rachunkowych wartości firmy (goodwill) i innych wartości niematerialnych i prawnych, związanych z majątkiem nabywanych przedsiębiorstw. Nowe standardy nie zezwalają na stosowanie dotychczasowej metody łączenia udziałów. W zamian na firmy spada obowiązek „rozliczenia ceny nabycia” dla przejętych aktywów i zobowiązań.
Uwaga na wyceny
Zamiast księgowania ceny zakupu powyżej „wartości godziwej” do wartości firmy, przedsiębiorstwa będą zobowiązane do przeprowadzania oddzielnych wycen aktywów niematerialnych, takich jak marka, relacje z klientami i patenty. (IASB opublikowała listę tych pozycji, które mają być wykazywane oddzielnie).
Wartości niematerialne inne niż wartość firmy będą albo amortyzowane przez ich okres użyteczności albo określi się ich okres użyteczności jako nieskończony. W drugim przypadku wartość firmy nie będzie amortyzowana, lecz będzie podlegała corocznym testom na utratę wartości.
Pozornie zmiany te mają charakter czysto rachunkowy i leżą jedynie w sferze zainteresowań finansistów i księgowych. W rzeczywistości jednak wpływ tych zmian jest o wiele głębszy. Nowe zasady odbiją się na relacji z otoczeniem zewnętrznym, w tym ocenie efektów fuzji przez analityków i akcjonariuszy.
Dla analityków
W obliczu nowych standardów rachunkowych zarząd spółki powinien skoncentrować się na analizie następujących zagadnień:
- ryzyko znaczącej utraty wartości nabywanych aktywów niematerialnych (potencjalne wysokie jednorazowe odpisy wartości)
- jak najgłębsza identyfikacja aktywów niematerialnych (ograniczenie wartości firmy do minimum)
- prognozy kształtowania się sprawozdań finansowych (znacząca fluktuacja wyniku finansowego)
- strategia komunikacji do inwestorów i analityków.
Nowe standardy rachunkowości zmieniają również zakres prac audytorów oraz doradców finansowych spółek. Ze względu na złożony charakter rozliczenia ceny nabycia oraz konieczność wykonania dodatkowych analiz spółki, będą poszukiwać pomocy w zakresie:
- określenia wartości godziwej przejmowanych aktywów i pasywów,
- analizy wpływu transakcji na wartość przedsiębiorstwa,
- opracowania strategii komunikacji przy kontaktach z uczestnikami rynku, stworzeniu właściwej polityki i procedur, które przedsiębiorstwo będzie musiało przyjąć zgodnie z nowymi zasadami.
Autor jest dyrektorem w dziale doradztwa finansowego Pricewaterhouse-Coopers