4,6 mld USD – tyle ma wynieść najwyższa w historii Polski zagraniczna inwestycja (z informacji PB wynika, że pomoc publiczna może sięgnąć rekordowych 1,5 mld USD), którą zapowiedział Intel planujący budowę zakładu montażu i testowania czipów. Przyczyni się ona do wzrostu już dużego zaangażowania amerykańskich firm w polską gospodarkę.
„Firmy zrzeszone w AmCham [Amerykańska Izba Handlowa w Polsce – red.] wciąż reinwestują w Polsce, otwierają nowe obiekty i sukcesywnie rozwijają działalność. Stany Zjednoczone są w Polsce największym inwestorem spoza Unii Europejskiej, a w szczególności największym zagranicznym inwestorem w kategorii usług dla biznesu” – mówi Mark Brzezinski, ambasador USA w Polsce, cytowany w raporcie „Firmy amerykańskie w Polsce. Kapitał dla rozwoju i bezpieczeństwa” autorstwa AmCham i Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie (SGH).
Mniejsze tylko od niemieckich
Warto zabiegać o kapitał z USA, bo to największy światowy inwestor. W 2021 r. amerykańskie firmy zwiększyły światowe wydatki z 235 do 403 mld USD, podczas gdy kolejne pod tym względem Niemcy, Japonia i Chiny zainwestowały po ok. 150 mld USD.
Większość kapitału firm amerykańskich, poza rodzimym rynkiem, znajduje się w Europie (61 proc.). Wyłącznie spółki wywodzące się z tego kraju i z Niemiec mają dwucyfrowy udział w zagranicznych inwestycjach bezpośrednich w Polsce - w 2021 r. odpowiednio: 26,1 mld USD (12 proc.) i 40,3 mld USD (18 proc.).
„Polska jest ważnym miejscem na mapie lokalizacji biznesu amerykańskiego w Europie Środkowej i Wschodniej. W niektórych branżach Polska przejęła wszystkie projekty inwestycyjne amerykańskich inwestorów lokalizowane w tej części Europy (np. produkcja żywności, produkcja metali)” – czytamy w raporcie.
Prawie 1,6 tys. firm z USA zatrudnia w Polsce ponad 327 tys. pracowników, osiąga niemal 69 mld USD przychodów i ma aktywa wartości blisko 59 mld USD (stan na 2021 r.). Zdecydowana większość przypada na produkcją przemysłową i usługi. Najwięcej firm działa w sektorze IT (137), usługach doradczych i zarządzaniu (92), wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami (69) oraz usługach budowlanych (68). Wśród największych koncernów są Amazon, PepsiCo, Mondelez International, Warner Bros. Discovery oraz 3M Company.
Polska z szansą na zagraniczne projekty
AmCham i SGH zakładają, że aktywność inwestorów w 2022 r. spadła (dane będą dostępne w drugim półroczu) w związku z niepewnością wywołaną wojną w Ukrainie, wzrastającą inflacją oraz rosnącymi cenami energii. Motorem inwestycji w najbliższym czasie ma być transformacja energetyczna, wymagająca nakładów m.in. na odnawialne źródła energii i jej magazynowanie.
„Do czynników stabilizujących działalność inwestycyjną przedsiębiorstw należy zaliczyć również pakiety wsparcia publicznego przyjęte dla inwestycji infrastrukturalnych, z wieloletnimi okresami realizacji. Wskazane czynniki pozwalają pozytywnie ocenić polski rynek jako miejsce lokalizacji inwestycji i zachować optymizm, jeśli chodzi o przyszłe inwestycje zagraniczne, w tym amerykańskie w Polsce” – podsumowują autorzy raportu.
Inwestycje amerykańskie są niezwykle istotne dla naszej gospodarki – odpowiadają za ponad 4 proc. polskiego PKB. Pamiętajmy jednak, że amerykańska gospodarka jest 36 razy większa od polskiej, a dla amerykańskich firm duże znaczenie mają rynki zachodnioeuropejskie – to prawie 400 milionów konsumentów dysponujących jednymi z najwyższych na świecie dochodów. Największym amerykańskim inwestycjom w Polsce sprzyjała nasza obecność w Unii Europejskiej oraz przewaga wynikająca z niskich kosztów. Jesteśmy więc ważnymi partnerami dla Amerykanów w kontekście konkurencji w Europie Zachodniej.
Natomiast, co dla nas istotne, w ostatnich latach zmienia się profil inwestycji amerykańskich. Mamy coraz więcej strategicznych umów, które skupiają się na Polsce – w branży energetyki atomowej czy zbrojeniówce. Rośnie również skala, innowacyjność i znaczenie „tradycyjnych” inwestycji w produkcję i centra usług – obok fabryk opakowań i call center pojawiają się zakłady testowania i składania półprzewodników czy centra badawcze największych firm technologicznych. Z tego wynika, że zaufanie do naszego kraju rośnie, a za tym idą inwestycje przynoszące znacznie większą wartość naszej gospodarce.
Stany Zjednoczone są największym inwestorem w sektorze usług biznesowych w Polsce - odpowiadają za ponad 21 proc. wzrostu zatrudnienia od 2021 r. Centra z amerykańskim kapitałem zatrudniają więcej osób niż jakiekolwiek inne – w ponad 340 obiektach pracuje ponad 112 tys. specjalistów, to prawie jedna trzecia całego sektora. Z naszych obserwacji wynika, że napływ inwestycji amerykańskich się utrzymuje, szczególnie dotyczy to reinwestycji.
Wśród firm planujących otwarcie nowych centrów w Polsce najwięcej jest tych z kapitałem amerykańskim. Po kilku trudnych latach związanych z pandemią i wybuchem wojny w Ukrainie poszukują one stabilnych i bezpiecznych lokalizacji. Polska podczas tych kryzysów udowodniła, że ma dużo odpowiedzialnych i wykształconych specjalistów oraz sprawną infrastrukturę technologiczną gwarantującą pewność działania. Dlatego w ostatnich miesiącach odnotowujemy wzmożone zainteresowanie amerykańskich inwestorów i decyzje o nowych, spektakularnych projektach. To dobry prognostyk na najbliższe lata.