W Krakowie wciąż powstają nowe hotele. Są to zarówno obiekty dwu-, trzy-gwiazdkowe jak i te reprezentujące najwyższy standard. Pod względem łącznej liczby posiadanych pokoi, wśród wszystkich operatorów hoteli w tym mieście, dominuje Orbis.
Rynek hotelowy w Krakowie wzbogacił się o trzy obiekty, oddane do użytku w lutym i marcu 2002 r. Są to dwugwiazdkowy Ibis Kraków Centrum oraz trzygwiazdkowe Novotel i Kontrast. W trakcie budowy znajdują się kolejne dwa — hotel Filharmonia (w standardzie czterogwiazdkowym, którego operatorem będzie Radisson SAS) oraz dwugwiazdkowy Express by Holiday. Termin ich otwarcia przewidywany jest na trzeci kwartał 2003 r. Ponadto trwa modernizacja i rozbudowa trzygwiazdkowego hotelu Monopol. Zakończenie pierwszego etapu rozbudowy (78 pokoi z planowanych 140) nastąpi w sierpiniu 2002 r. Zainteresowanie rynkiem krakowskim spowodowało także rozpoczęcie realizacji hotelu Sheraton. Inwestor wyznaczył pierwszy kwartał 2004 r. jako termin oddania obiektu do użytku.
Aby właściwie przedstawić skalę inwestycji hotelowych w Krakowie, należy przypomnieć, oddane do użytku w 2001 r., czterogwiazdkowe hotele Amadeusz i Holiday Inn oraz trzygwiazdkowe — Classic, Secesja i Ruczaj.
Dowodzi to, że mimo trudnej sytuacji gospodarczej Polski i załamania koniunktury w światowej turystyce, nie brakuje chętnych do inwestowania w hotele w Krakowie.
Nie wystarczą jednak nowoczesne hotele, aby przyciągnąć gości. Deweloper planując budowę nowych obiektów lub rozbudowę czy modernizację już istniejących musi kierować się przede wszystkim wiedzą o powodach, które sprawiają, że znajdują się chętni na usługi oferowane przez hotele.
— Są dwa główne powody przyjazdów gości: prowadzona przez nich działalność gospodarcza lub zainteresowanie miastem i regionem jako znanym ośrodkiem turystycznym. W przypadku Krakowa możemy mówić zarówno o wizytach w interesach, jak i chęci poznania walorów turystycznych miasta — wyjaśnia Adrian Karczewicz z firmy Knight Frank Nieruchomości, zajmujący się rynkiem inwestycji hotelowych.
W Polsce w 2001 r. z pokoi hotelowych skorzystało ponad 6 mln osób, oznacza to spadek o 5 proc. w stosunku do 2000 r. Goście przybywający z zagranicy stanowili w tej liczbie prawie 2,4 mln osób. Mimo pogorszenia koniunktury w turystyce liczba ta jest zbliżona do ilości osób korzystających z noclegów w 2000 r. Inwestorzy zakładają więc, że zainteresowanie Polską ma szansę jeszcze wzrosnąć. Nastąpi to prawdopodobnie wraz z poprawą koniunktury w gospodarce. Także przystąpienie Polski do Unii Europejskiej będzie miało wpływ na wzrost ilości przyjazdów do kraju. W 2001 r. Kraków odwiedziło 540 tys. osób, które skorzystały z noclegów. Wynik ten wskazuje na niewielki spadek zainteresowania w stosunku do roku poprzedniego, kiedy z pokoi hotelowych skorzystało 575 tys. turystów. Średnioroczne obłożenie hoteli w Krakowie wynosiło 50 proc. w 2001 roku, aby prowadzenie obiektu było w pełni opłacalne, współczynnik ten powinien wzrosnąć co najmniej do 55 proc.
Atrakcyjność biznesowa Krakowa nie jest, niestety, tak duża jak Warszawy czy Poznania, jednak jest on popularniejszy wśród inwestorów niż np. Wrocław. W 2001 r. inwestycje zagraniczne w Małopolsce zamknęły się kwotą 2,6 mld zł. PAIZ ocenia, że działalność gospodarczą prowadzi tu 151 firm zagranicznych, które zainwestowały co najmniej 4 mln zł (1 mln USD) każda.
Ważnym elementem powodującym wzrost zainteresowania miastem jest także dogodna komunikacja. W przypadkach podróży biznesowych, szczególną rolę odgrywają połączenia lotnicze.
— Krakowskie Balice to, poza Warszawą, największy port lotniczy w kraju. W 2001 r. przyjął on 550 tys. pasażerów. Ma bezpośrednie połączenie z 6 miastami w Europie oraz z Toronto, Chicago i Nowym Jorkiem. Rozwinięty transport lotniczy przywozi gości hotelowych do obiektów trzy- i czterogwiazdkowych. Prawie 10- -proc. wzrost liczby pasażerów na lotnisku w Balicach jest jednym z powodów inwestowania w hotele o bardzo dobrym standardzie — podkreśla Adrian Karczewicz.
Na uwagę zasługuje fakt, że w roku 2004 nastąpi otwarcie polskiego nieba i wolny dostęp do naszych lotnisk dla linii lotniczych. Także zakładany akces Polski do UE, który ma nastąpić w tym samym roku, spowoduje, zdaniem specjalistów, zwiększony popyt na miejsca w hotelach dobrej klasy.
Specyfiką krakowskiego rynku hotelowego jest koncentracja obiektów w okolicach Plant, czyli ścisłego, historycznego centrum miasta. Wśród hoteli sieciowych obserwuje się zdecydowaną dominację Orbisu pod względem ilości posiadanych pokoi (1019 w 5 hotelach), którą dodatkowo powiększa konsolidacja z Accorem. Sieć ta posiada w mieście hotele Ibis i Novotel. O dobrą pozycję rywalizują z nimi inne sieci zagraniczne: Holiday Inn, Best Western Hotels, Envergure.
— Trzeba jednak pamiętać o tym, że najwięcej hoteli w Krakowie to obiekty małe, będące własnością osób prywatnych. Przeważnie liczą one mniej niż pięćdziesiąt pokoi — podkreśla Adrian Karczewicz.
Obserwowany obecnie spadek cen jest wynikiem nałożenia się dwóch zjawisk: znacznego wzrostu liczby hoteli oraz wyhamowania rozwoju ruchu turystycznego. Ograniczenie przyjazdów turystów spowodowane jest głównie wydarzeniami w USA z września 2001 roku. Nie bez znaczenia dla rozwoju sytuacji jest także zmniejszenie się liczby przyjazdów w interesach. Jest ono efektem spowolnienia gospodarczego.
— Największa obniżka cen miała miejsce na przełomie 2001 i 2002 roku. Nastąpiła ona głównie w tańszych hotelach trzy- i czterogwiazdkowych. Należy tu wspomnieć o tym, że standard nowego hotelu trzygwiazdkowego, a co za tym idzie także jego cena, jest dużo wyższy niż obiektu wybudowanego np. kilkanaście lat temu. Najnowsze i najdroższe hotele, ze względu na większą popularność wśród gości, nie odnotowały tak dużego procentowo spadku cen za oferowane usługi. Współczynnik spadku waha się dla całego rynku krakowskiego między 7 a 20 proc. w stosunku do 2000 r. Hotele orbisowskie zanotowały obniżkę około 10-proc. — mówi Adrian Karczewicz.
Średnia cena ofertowa w hotelach czterogwiazdkowych w sezonie kwiecień-wrzesień 2001 kształtowała się na poziomie 280-640 zł (70-160 USD), a w trzygwiazdkowych w granicach 240-580 zł (60- -145 USD) za dobę.
Według danych GUS, w lip- cu 2001 r. w Krakowie działało 49 obiektów, w tym: 4 hotele czterogwiazdkowe, 24 trzygwiazdkowe i 21 obiektów oferujących zakwaterowanie o niższym standardzie.
Nowe obiekty budowane są w różnych standardach, umożliwiających wykorzystanie ich zarówno na potrzeby turystów poszukujących dobrych warunków zakwaterowania jak i biznesmenów, którzy preferują hotele prestiżowe, prowadzone przez znaną sieć.
Nowe hotele, zarówno te oddane w 2002 r. jak i będące w trakcie realizacji, będą liczyły łącznie: 357 pokoi w standardzie dwugwiazdkowym, 275 w trzygwiazdkowym oraz 438 pokoi w hotelach prowadzonych przez jedne z najbardziej prestiżowych sieci Radisson SAS (hotel Filharmonia 200) i Starwood Hotel (Sheraton 238).