Za osiem dni minie termin ustanowienia przedstawiciela podatkowego.
Przedstawiciela podatkowego generalnie muszą ustanowić w Polsce podatnicy, którzy nie mają w naszym kraju siedziby, stałego miejsca zamieszkania ani nie prowadzą działalności, ale są obowiązani do rejestracji podatkowej z uwagi na wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu polskim VAT. Ustanowienie przedstawiciela ma pomagać w wypełnieniu obowiązków podatkowych w Polsce oraz gwarantować organom podatkowym, że będzie od kogo ściągnąć należny VAT.
— Ustawa VAT przewiduje, że przedstawiciel podatkowy odpowiada za zobowiązania podatkowe podmiotu, który go ustanowił, solidarnie z tym podmiotem — mówi Adam Bartosiewicz, prawnik z kancelarii Bilans.
Termin ustanowienia przedstawiciela mija 30 września.
Błąd naprawiony
Z przepisów ustawy o VAT wynikałoby, że nowy obowiązek ciąży na zagranicznych podatnikach, którzy podlegają w Polsce obowiązkowi rejestracji jako podatnicy VAT czynni. Tak szerokie ujęcie obowiązku ustanawiania przedstawiciela byłoby jednak niezgodne z uregulowaniami unijnymi. Stąd też, naprawiając błąd, w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z 16 kwietnia 2004 (DzU nr 66, poz. 609) postanowiono, że obowiązek ustanawiania przedstawiciela dotyczy tylko tych podatników, których rezydencja podatkowa znajduje się w państwie trzecim, podlegających w Polsce obowiązkowi rejestracji. Podmioty zagraniczne z państw członkowskich UE mogą ustanowić u nas przedstawiciela, lecz nie muszą.
Przedstawiciel podatkowy będzie więc składać za podatnika deklaracje podatkowe, pisać odpowiednie wnioski czy wreszcie uiszczać podatek. Jest obowiązany także do prowadzenia i przechowywania dokumentacji oraz ewidencji dla potrzeb VAT, dotyczących czynności opodatkowanych wykonanych w Polsce przez swojego mocodawcę.
— Trzeba podkreślić, że instytucja przedstawiciela podatkowego dla podmiotu zagranicznego występuje tylko na gruncie VAT — dodaje Adam Bartosiewicz.
Przedstawicielem w Polsce może być tylko osoba, która zamieszkuje w naszym kraju albo ma tu siedzibę. Po drugie powinien to być podmiot, który sam jest podatnikiem VAT czynnym — niekorzystającym ze zwolnień. Po trzecie wreszcie osoba ta powinna terminowo rozliczać własne podatki (stanowiące dochód budżetu państwa) przez ostatnie dwa lata. W tym okresie nie mogła także podlegać odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa skarbowego. Po czwarte, przedstawicielem może być tylko taki podmiot, który jest uprawniony do wykonywania czynności doradztwa podatkowego lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Jest to więc stosunkowo wąski krąg.
— Należy się jednak dobrze zastanowić, czy zostać przedstawicielem podatkowym. Osoba taka odpowiada bowiem solidarnie za zobowiązania podatkowe mocodawcy. Lepiej więc nie ufać podejrzanym firmom, gdyż można później słono za to zapłacić — ostrzega Adam Bartosiewicz.
Jak ustanowić
Przepisy przewidują, że ustanowienie przedstawiciela następuje w formie umowy — aktu notarialnego.
— Co prawda nie przewidziano sankcji nieważności, jednak bez dochowania stosownej formy podmiot nie będzie uważany za przedstawiciela podatkowego przez organa podatkowe — dodaje Adam Bartosiewicz.
Umowa powinna zawierać określone elementy wymienione w przepisach rozporządzenia. Odpis umowy wraz z zaświadczeniem o spełnianiu warunków uprawniających do zostania przedstawicielem podatkowym należy przesłać do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście.