Rynki na początku lata

Przez ostatnich 40 lat pułap zadłużenia był w USA podnoszony aż 45 razy i oczywiście zawsze kończyło się to tak jak i tym razem. Czasem tylko był to bardziej dramatyczny odcinek tego serialu jak na przykład w 2011 roku, kiedy to agencja ratingowa Standard & Poor’s zdobyła się na bezprecedensowy ruch i obniżyła rating USA.

Tym razem dyskusje doprowadziły do zawieszenia limitu zadłużenia (czyli de facto na zezwoleniu na jego zwiększenie) do stycznia 2025 roku, czyli do czasu po wyborach prezydenckich i do Kongresu (listopad 2024 r.). Dość dziwne dla bystrych obserwatorów mogło być to, że jednocześnie ograniczone zostały tym porozumieniem wydatki federalne na dwa kolejne lata budżetowe (w USA rok budżetowy rozpoczyna się 1. października) – to był warunek Republikanów.

Inaczej mówiąc w 2024 roku rząd federalny nie będzie mógł pomóc prezydentowi Bidenowi i Demokratom w wyborach. To chyba nieliczny przypadek, kiedy to rząd w roku wyborczym ogranicza wydatki.

Wróćmy do szalonego tygodnia. Już 13. czerwca inwestorzy dostali amerykańską inflację CPI (spadek z 4,9 na 4,0%), dzień później zakończyło się dwudniowe posiedzenie Federalnego Komitetu Otwartego Rynku (FOMC), następnego dnia swoje obrady zakończył Europejski Bank Centralny (EBC) i wyrok dotyczący kredytów frankowych wydał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), w piątek decyzje podejmował Bank Japonii, a po drodze stopy obniżał Ludowy Bank Chin. Na dodatek tydzień kończył się „dniem trzech wiedźm”, czyli wygasaniem wielu instrumentów pochodnych na całym świecie.

W okresie poprzedzającym wyrok TSUE zarówno Związek Banków Polskich jak i Komisja Nadzoru Finansowego uspokajały, że nawet wyrok zgodny z opinią rzecznika generalnego TSUE nie zaszkodzi znacznie całemu sektorowi bankowemu. Taki też był ten wyrok, a reakcja rynku była praktycznie żadna. Jedynie tuż po wydaniu wyroku sektora bankowy odnotował duże straty, ale kończył ten dzień o 3% wyżej od sesyjnego minimum (na plusie). Już przed tym wyrokiem WIG20 wreszcie pokonał poziom 1.950 pkt., który atakował od połowy stycznia. Obóz byków prowadziły na północ…banki.

Ja od dawna twierdzę, że projekt ustawy, który szykuje KNF, i który mógłby znacznie zmniejszyć liczbę pozwów sądowych, a którego rządzący przed wyborami nie chcą procedować, zostanie po wyborach uchwalony przez Sejm, co bankom bardzo pomoże. Bankom, które są w doskonałym stanie - zysk banków za cztery miesiące tego roku był wyższy niż w całym 2022 czy 2021 roku.

Zagranicy najwyraźniej spodobała się gra pod nazwą "zyskujemy zarówno na akcjach jak i walucie". Wymieniają waluty na złote, kupują akcje, zyskują na wzroście ich ceny i opuszczają Polskę wymieniając silniejszego już złotego na swoje początkowe waluty. W ten sposób zyskują dwukrotnie. Nawet obietnice przedwyborcze (od PO i od PiS przekraczające łącznie 100 mld złotych) naszej walucie nie zaszkodziły. Jakimś wytłumaczeniem jest to, że waluty naszego regionu (forint, korona czeska) też od września zeszłego roku zyskiwały. Taki trend.

Teoretycznie problemem dla inwestorów na całym świecie było to, co zrobi FOMC, bo to, że ECB stopy podniesie wydawało się być oczywiste. Fed miał twardy orzech do zgryzienia. Realne stopy procentowe w USA były już od miesiąca dodatnie – poziom 5,00 do 5,25% przy inflacji 4,0%, a to zniechęcało do kontynuowania podwyżek stóp. Fed wybrał scenariusz preferowany przez rynki: stopy bez zmian i groźba podniesienia stóp w przyszłości. Miarą tej groźby było to, że prognozy wysokości stóp procentowych na koniec roku opublikowane przez członków Fed zostały zwiększone: za 5,1 na 5,6%.

Rząd federalny w USA będzie musiał w najbliższych miesiącach zdobyć około 1. bilion dolarów, a to spowoduje wyssanie z rynków płynności. Niektórzy ekonomiści twierdzą, że jest to ekwiwalent podwyżki stóp o 25 pb. Również ograniczenie wydatków federalnych działa tak jak podwyżka stóp (też o 25 pb). Nic dziwnego, że stopy nie wzrosły.

W swoim półroczny zeznaniu przed komisjami Kongresu (21-22.06) Jerome Powella w zasadzie też nie powiedział nic nowego. Podkreślał determinację w zwalczaniu uporczywej inflacji, co podnosiło prawdopodobieństwo lipcowej podwyżki stóp (rynek ocenia je na 80%).

Pozostawało postawić pytanie: co dalej? Teoretycznie indeks S&P 500 rozpoczął techniczną hossę, bo od października zyskał ponad 20%, a to Amerykanie definiują jako hossę. Pozostawało jednak pytanie, czy ta zwyżka będzie kontynuowana. Ja jeszcze jako hossy jej nie traktuję, bo zbyt duży jest w niej udział spółek z NASDAQ, których zwyżki napędzane są modą na sztuczną inteligencję (AI). Dziesięć spółek z NASDAQ Composite odpowiada za około 30% indeksu S&P 500.

Piszę o modzie, ale nie lekceważę tego trendu, bo zostanie z nami przez lata. Uważam wręcz, że jesteśmy na początku czegoś, co może zamienić się w bańkę końca XX wieku (bańka dotcomów). Być może to jest pierwsza fala od której taka bańka się rozpocznie. Tyle tylko, że taka pierwsza fala podatna jest na duże korekty, a skoro wskaźnik CNN (ekstremalny strach – ekstremalna chciwość) wszedł już kilka dni temu na pole ekstremalnej chciwości to według mnie jakiejś korekty należy oczekiwać. Jakieś, nieśmiałe, jej początki już widać na rynkach.

Zwiększa się niepokój o stan gospodarki Chin (jakoś władze Chin nie kwapią się na razie z zastosowaniem silnych bodźców pobudzających gospodarkę. Mówi się też o kolejnych podwyżkach stóp w USA i w Eurolandzie. Ja jednak uważam, że jeśli nawet tak korekta rozwinie się w coś poważniejszego to nadal nie wykluczałbym czegoś, co dawniej nazywano letnią hossą. Choćby dlatego, że w połowie lipca rozpocznie się sezon publikacji kwartalnych wyników przez amerykańskie spółki.