Mamy dobrą wiadomość dla innowatorów. Jeszcze w styczniu wystartuje konkurs z grantami na sfinansowanie kosztów ochrony własności intelektualnej. Przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dotacje do połowy grudnia – pod warunkiem, że budżet naboru nie zostanie wcześniej rozdzielony.
– Program SME Fund jest skierowany do mikro, małych i średnich firm, które mają siedzibę w państwach członkowskich Unii Europejskiej (UE). Nie ma znaczenia, w jakiej branży działają. SME Fund dofinansuje koszty związane ze zgłoszeniami znaków towarowych, wzorów przemysłowych i patentów – mówi Piotr Wiatrowski, ekspert w Urzędzie Patentowym.
Wyjaśnia, że przedsiębiorcy, którzy chcą wziąć udział w programie, muszą złożyć wniosek w formie elektronicznej przez internetową stronę Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO).
Znaki, wzory i patenty
Dlaczego ochrona własności intelektualnej jest tak ważna? To jedyny – jak podkreśla Piotr Wiatrowski – zgodny z prawem sposób na to, aby nie dopuścić do kopiowania lub wykorzystania bez pozwolenia unikatowych pomysłów, produktów i usług. Dodaje, że ochrona własności intelektualnej obejmuje m.in. znaki towarowe, wzory, patenty, tożsamość firmy, produkty, usługi, jak i procesy.

Izabella Dudek-Urbanowicz, europejski rzecznik patentowy, prezes kancelarii Patpol, podkreśla, że już po raz kolejny MŚP będą miały szansę skorzystać z dofinansowania.
– Fundusz SME Fund powstał w 2021 r. Jego celem była pomoc przedsiębiorcom dotkniętym skutkami pandemii. Przedstawiciele biznesu, którzy chcą zwiększyć konkurencyjność swoich firm, będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z SME Fund. Dzięki temu poniosą niższe koszty na ochronę praw własności intelektualnej. Obecna sytuacja rynkowa często wymusza na nich cięcia wydatków, a granty pomagają w rozwoju biznesu. W ubiegłorocznej edycji programu każde przedsiębiorstwo mogło uzyskać zwrot wspomnianych kosztów w wysokości do 2250 EUR – podkreśla Izabella Dudek-Urbanowicz.
Z informacji EUIPO wynika, że dotychczas ze wsparcia funduszu skorzystało 13 tys. europejskich MŚP ze wszystkich państw członkowskich UE. Polskie firmy zajęły trzecie miejsce pod względem liczby złożonych wniosków o dofinansowanie.
– Beneficjenci programu dostaną zwrot kosztów poniesionych w związku z opłatami urzędowymi dotyczącymi zgłoszenia znaków towarowych i wzorów przemysłowych. Wspomniane opłaty są związane również ze składaniem wniosków o udzielenie patentu na wynalazek. Co ważne, procedura zgłoszeniowa może dotyczyć zarówno ochrony krajowej, unijnej, jak i międzynarodowej – zaznacza Izabella Dudek-Urbanowicz.
Numer NIP
Zwraca uwagę, że program SME Fund cieszy się wśród przedsiębiorców sporym zainteresowaniem.
– Formalności związane z uzyskaniem dofinansowania nie są wymagające. Najbardziej czasochłonny jest proces przygotowywania dokumentacji. Do wniosku o dotację trzeba dołączyć m.in. zaświadczenie o nadaniu numeru NIP, na które zazwyczaj czeka się od dwóch do czterech tygodni. Co istotne, wniosek o dofinansowanie mogą złożyć nie tylko właściciele firm, lecz także upoważnieni pracownicy lub pełnomocnicy, w tym na przykład rzecznicy patentowi zajmujący się zawodowo prawem własności przemysłowej – podkreśla Izabella Dudek-Urbanowicz.
Olga Weps, starszy menedżer w firmie doradczej Civitta Polska, zwraca uwagę, że dbanie o ochronę praw własności intelektualnej to domena nie tylko technologicznych gigantów. W Polsce – jak wskazuje – działają tysiące firm, których strategiczną przewagą konkurencyjną jest wiedza.
– Zabezpieczenie praw do know-how, w tym np. do sposobu konstrukcji danego urządzenia czy parametrów prowadzenia procesu technologicznego, jest jednym z kluczowych zadań dla szefów firm. Można oczywiście chronić wspomniane zasoby, strzegąc dostępu do planów konstrukcyjnych. Natomiast w żaden sposób nie zabezpiecza to przed skopiowaniem produktu przez konkurencję – ocenia Olga Weps.
Wymogi formalne
Jej zdaniem inicjatywa Komisji Europejskiej realizowana przez EUIPO wychodzi naprzeciw potrzebom przedsiębiorców.
– Program SME Fund dofinansuje istotne koszty zgłoszenia znaków towarowych, wzorów przemysłowych i wynalazków. Sposób składania wniosku o dotację pozytywnie wyróżnia się na tle innych tego typu konkursów. Jest prosty i nie powinien przysporzyć przedsiębiorcom trudności. Firma musi spełnić wymogi formalne, czyli działać na terenie UE i mieć status MŚP. Liczba wymaganych dodatkowych dokumentów w postaci załączników jest ograniczona do niezbędnego minimum – uważa Olga Weps.
Zwraca uwagę, że budżet konkursu jest ograniczony.
– Uczestników programu obowiązuje zasada: kto pierwszy, ten lepszy, czyli o przyznaniu dofinansowania zdecyduje kolejność zgłoszeń. Ponadto nie zawsze łatwo można ustalić wielkość przedsiębiorstwa. Należy pamiętać, że jego status zależy nie tylko od jego wyników, lecz również od wyników spółek i osób z nim powiązanych – zauważa starszy menedżer w firmie doradczej Civitta Polska.
Beneficjenci będą mieli cztery miesiące na złożenie wniosku o częściowy zwrot poniesionych kosztów związanych z opłatami zgłoszeniowymi. Ci, którzy wystąpią o przedłużenie tego terminu i dostaną na to zgodę, mogą zyskać kolejne dwa miesiące.
– Konkurs jest przeznaczony dla MŚP, które są gotowe do złożenia odpowiednich dokumentów dotyczących ochrony praw własności intelektualnej. Co istotne, przed rejestracją znaku towarowego, wzoru czy patentu, przedsiębiorca musi złożyć wniosek i poczekać na odpowiedź o przyznaniu dotacji. Nie ma możliwości otrzymania zwrotu kosztów za już zarejestrowaną własność intelektualną – zaznacza Olga Weps.
• 1500 EUR na znaki towarowe i wzory przemysłowe (75 proc. zwrotu opłat za zgłoszenie znaku towarowego i wzoru przemysłowego na terenie Polski i krajów Unii Europejskiej, natomiast poza Unią przysługuje zwrot na poziomie 50 proc.)
• do 750 EUR na zgłoszenia wynalazków (50 proc. zwrotu opłat za zgłoszenie wynalazku w procedurze krajowej na terenie UE)
• wyłączność na korzystanie z rozwiązania i wzmocnienie przewagi konkurencyjnej
• podnoszą prestiż i pomagają w budowaniu atrakcyjnego wizerunku innowacyjnego przedsiębiorstwa oraz renomy marki
• są źródłem przychodów dzięki komercjalizacji danego rozwiązania (licencjonowanie lub zbywanie praw, forma zabezpieczenia finansowego jako składnik majątku)
• minimalizują ryzyko naruszeń i ułatwiają dochodzenie ewentualnych roszczeń
• pomagają w zdobyciu subwencji naukowych i dotacji
• stymulują działalność badawczą