Zanim BGK został dysponentem gwarancji, przeszedł audyt Komisji Europejskiej, ponieważ wcześniej takiej funkcji nie mogły pełnić lokalne banki rozwoju. Zmiana nastąpiła w obecnej perspektywie finansowej. Audyt dotyczył m.in. procesu kredytowego, procedur dotyczących unikania opodatkowania i prania brudnych pieniędzy, zarządzania kadrami, raportowania i księgowości, respektowania przepisów i norm unijnych czy polityki współpracy z podwykonawcami.
InvestEU na inwestycje
W przypadku BGK gwarancja InvestEU może być skierowana na finansowanie wybranych inwestycji w zrównoważoną infrastrukturę transportową, cyfrową i OZE oraz w cyfryzację, robotykę i automatyzację – mówi Agnieszka Falkowska, dyrektor Departamentu Międzynarodowych Instrumentów Rozwojowych w BGK. – Z kredytu inwestycyjnego z gwarancją InvestEU mogą skorzystać np. przedsiębiorcy planujący inwestycje w produkcję i dostawy energii ze źródeł odnawialnych, transport lądowy i morski, terminale intermodalne, połączenia w ramach sieci TEN-T, paliwa alternatywne, modernizację taboru, szeroko rozumianą infrastrukturę cyfrową – wylicza.
Gwarancja stanowi dodatkowe zabezpieczenie, pozwala na udzielanie kredytów nawet do 32 lat w obszarze Zrównoważonej infrastruktury. Beneficjentami mogą być spółki celowe zarówno Skarbu Państwa, jak i prywatne, przedsiębiorstwa publiczne oraz komunalne z sektora firm średnich i dużych.
– Natomiast w obszarze cyfryzacji, robotyki i automatyzacji inwestycje te zazwyczaj prowadzą mniejsze firmy, a także instytucje związane z sektorem ochrony zdrowia czy przemysłem kosmicznym. Okres kredytowania jest wówczas krótszy i wynosi maksymalnie do 20 lat – dodaje Agnieszka Falkowska. Podkreśla, że w obydwu przypadkach ostateczną decyzję o warunkach finansowania podejmuje bank, po wcześniejszym uzyskaniu akceptacji ze strony komitetu inwestycyjnego dla Funduszu InvestEU. Gwarancja ułatwia pozyskiwanie finansowania szczególnie projektów innowacyjnych, zwykle obarczonych większym ryzykiem. Kredytu z gwarancją InvestEU udziela BGK, a nie banki z nim współpracujące (jak to ma miejsce w przypadku innych gwarancji BGK). Oferta jest dostępna we wszystkich placówkach BGK.
InvestEU na środowisko
Co istotne, kredyty inwestycyjne z gwarancjami InvestEU będą dostępne także na inwestycje m.in. w biogazownie i biometanownie. Potencjał Polski w produkcji biogazów szacowany jest na 5-8 mld metrów sześciennych. Jeśli bylibyśmy w stanie wytworzyć jego maksymalną ilość, wówczas zastąpiłaby ona 60 proc. gazu, który obecnie importujemy, ponieważ pozyskujemy z zagranicy rocznie ok. 14 mld metrów sześciennych gazu ziemnego.
– To przyszłość naszego sektora energetycznego, gazowego i ciepłowniczego. Biogazownie i biometanownie, wykorzystując proces biologiczny, przetwarzają surowiec organiczny z produkcji rolnej, spożywczej, odpadów komunalnych. Uwalniają z niego biometan. W ten sposób uzyskujemy materię, z której możemy produkować energię elektryczną, ciepło czy paliwo – tłumaczy Joanna Smolik, dyrektor programu Bezpieczeństwo Strategiczne w BGK. Uważa ona, że perspektywy dla biogazu i biometanu na całym świecie są ogromne, biorąc pod uwagę udział rolnictwa w gospodarkach czy produkcję odpadów komunalnych. Wszystkie takie poprodukcyjne pozostałości można zagospodarować.
– Przetwarzając je w biogazowniach czy biometanowniach, wykorzystujemy gazy, które i tak uwolniłyby się do środowiska, tyle że w naturalny sposób – podkreśla Joanna Smolik. Metan jest gazem dużo bardziej cieplarnianym niż dwutlenek węgla. Biogazownie i biometanownie wytwarzają OZE i stanowią gospodarkę obiegu zamkniętego. Ograniczają uciążliwość środowiskową, jaką jest składowanie odpadów. A poferment, czyli surowiec pozostały po odzyskaniu gazu, jest cennym ekologicznym nawozem.
– Problemem jest to, że nie mamy wystarczająco dużo inwestycji w biogazownie. Nakłady na nie wahają się od 4,5 do 7,5 mln zł w przeliczeniu na produkcję 100 metrów sześciennych na godzinę. To ciągle dużo – przyznaje Joanna Smolik.
Kolejną barierą są dostawy.
– Biogazownia nie może funkcjonować bez substratu, musi mieć stały dostęp do odpadów o stabilnych parametrach, by podtrzymywały życie biologiczne – dodaje ekspertka BGK. Innym problemem jest zapewnienie stałych źródeł przychodu, czyli długoletnich kontraktów na odbiór produktów wytwarzanych w biogazowniach.
– Czynników ryzyka, w tym bardzo niestandardowych, jest więc dużo. Dlatego z pewnością gwarancje InvestEU są produktem, który znacząco ułatwi finansowanie takich inwestycji – zachęca Joanna Smolik.