Fundacja Gospodarki Niemieckiej im. Adolfa Hitlera

Marcin DobrowolskiMarcin Dobrowolski
opublikowano: 2017-06-01 15:54
zaktualizowano: 2015-09-30 11:54

Po wyborach w 1928 r. przedstawiciele NSDAP zasiedli w niemieckim Reichstagu. Wtedy to rozpoczęła się intensywna gra o władzę i finansowanie partii. Pieniądze były potrzebne dla budowy i wzmacniania coraz bardziej rozbudowujących się struktur organizacji, ale prawdziwie złoty okres zaczął się po całkowitym przejęciu władzy w 1933 r.

Początek 1933 r. miał w Niemczech przebieg rewolucyjny. Najpierw Hitler został mianowany kanclerzem, później po spaleniu Reichstagu zawiesił prawa obywatelskie i konstytucję oraz doprowadził do przekazania mu de facto władzy absolutnej. Na początku maja rozwiązał związki zawodowe a 1. czerwca niemieccy przemysłowcy założyli Fundację Gospodarki Niemiec im. Adolfa Hitlera (Adolf-Hitler-Spende der deutschen Wirtschaft) zajmującą się finansowaniem działalności partii nazistowskiej.

Inicjatorami powołania organizacji byli Martin Bormann, zdolny administrator partyjny NSDAP, dr inż. Carl Köttgen reprezentujący Zrzeszenie Niemieckich Pracodawców oraz Gustava Kruppa von Bohlen und Halbach ze Zjednoczenia Przemysłu Rzeszy Niemieckiej. Do chwili utworzenia Fundacji NSDAP otrzymywała dużo datków od osób prywatnych, przedsiębiorców i instytucji. Wraz z nastaniem państwa autorytarnego, a później totalitarnego, tych środków było coraz więcej. Nadzór nad przepływem finansów miała zapewniać właśnie Fundacja.

Jej inicjatorzy w wydanym do niemieckich pracodawców i przemysłowców okólniku wezwali do przekazania na rzecz Fundacji corocznie w czterech ratach równowartości 0,5% sumy wynagrodzeń wypłaconych w roku ubiegłym. Łączny kapitał wniesiony przez firmy do kasy Fundacji w latach 1933-1945 wyniósł ok 700 milionów marek. Samo IG Farben przekazało w tym okresie 60 mln marek.

Składki były teoretycznie dobrowolne, choć w warunkach państwa totalitarnego, przy powstających obozach koncentracyjnych aparat policyjny stanowił element nacisku psychologicznego na przedsiębiorców. Wkrótce wpłaty stały się obowiązkowe i były szczegółowo rozliczane przez aparat partyjny. Zakazano też innych zbiórek publicznych.

Ze środków niemieckich przedsiębiorców finansowano:
- sympatyków nazizmu na całym świecie;
- budowę kompleksu rezydencyjnego dla szefostwa NSDAP w Obersalzbergu w Alpach;
- zakupy dzieł sztuki do kolekcji, która utworzyć miała w przyszłości Galerię Hitlera w Linzu;
- zakupy luksusowych nieruchomości dla Hitlera;
- nagrody okazjonalne dla działaczy NSDAP, którymi zarządzający Fundacją Bormann zdobywał ich przychylność.

Oprócz tego Bormann prawdopodobnie defraudował olbrzymie sumy z konta Fundacji kupując nieruchomości oraz transferując środki za granicę. 

Martin Bormann zginął prawdopodobnie 2. maja 1945 r. w Berlinie. Jego szczątki znaleziono w latach 70. podczas prac budowlanych. Ówczesną identyfikację potwierdzono w 1998 r. na podstawie testów DNA.