Już wiadomo, jak wygląda przyszłoroczny harmonogram konkursów dotacyjnych z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Choć zmian jest sporo, nie są one fundamentalne. Mają raczej charakter kosmetyczny. Z opublikowanego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) harmonogramu wynika, że nie zniknie wsparcie dla dużych firm ze Ścieżki SMART. Będą mogły ubiegać się o dotacje w pojedynkę. Łukasz Kościjańczuk, partner w Crido, podkreśla, że były zakusy, by konkurs finansujący innowacyjne projekty prowadzone samodzielnie przez duże przedsiębiorstwa wyeliminować z programu FENG. Wnioski o dofinansowanie będzie można składać od 23 marca do 22 maja. W puli jest 350 mln zł.
— W Ścieżce SMART zachowano również dotychczasowy format konkursów dla konsorcjów firm. Nie będzie wymagany udział MŚP. Oprócz przedsiębiorstw w skład konsorcjów mogą wchodzić organizacje badawcze i pozarządowe — mówi Łukasz Kościjańczuk.
W przyszłym roku planowane są dwa nabory dla konsorcjów firm. Pierwszy z budżetem 350 mln zł zostanie ogłoszony na początku marca, natomiast drugi (jego alokacja zostanie podana w późniejszym terminie) ruszy na początku lipca. Z kolei trzy konkursy Ścieżka SMART są przewidziane dla MŚP. Pierwszy (z budżetem 700 mln zł) wystartuje pod koniec lutego, dwa kolejne w kwietniu i październiku. Pula przeznaczona na dwa ostatnie nabory nie jest jeszcze podana w harmonogramie FENG.
Katalog modułów do wsparcia okrojony
Przypomnijmy — dotychczas obligatoryjnym wymogiem Ścieżki SMART było uwzględnienie w projektach takich elementów działalności gospodarczej jak prace B+R i wdrożenia innowacji. W zależności od potrzeb przedsiębiorstwa dotacje finansowały również przedsięwzięcia modułowe, wśród nich m.in. budowę lub rozbudowę centrum badawczo-rozwojowego i zakup infrastruktury B+R. Ponadto beneficjenci grantów mogli je przeznaczyć na rozwiązania cyfrowe, doskonalenie kompetencji pracowników, tworzenie zielonych technologii i ekspansję zagraniczną firm.
— W nowych konkursach Ścieżki SMART zostają dwa schematy wsparcia. W przypadku firm każdej wielkości możliwe będzie dofinansowanie B+R, natomiast MŚP będą mogły uzyskać dotacje na wdrożenie innowacji. Tylko część dotychczasowych modułów będzie nadal wspieranych ze Ścieżki SMART. Chodzi o ekspansję zagraniczną firm i doskonalenie kompetencji pracowników — zaznacza Łukasz Kościjańczuk.
MFiPR zapowiada dalsze prace nad zmianami w Ścieżce SMART.
— Są one niezbędne. W budżecie FENG przeznaczonym na te nabory pozostaje nadal do rozdzielenia aż ok. 40 proc. puli, czyli ok. 1,4 mld EUR. To sporo, tym bardziej że wkraczamy już w szósty rok siedmioletniej perspektywy finansowej — podkreśla Łukasz Kościjańczuk.
Druga fala konkursów STEP
W przyszłorocznym harmonogramie konkursów FENG planowany jest też wysyp naborów STEP. Łącznie 12 konkursów — po sześć organizowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Obie instytucje odpowiadają za dwa konkursy dla firm z każdej z trzech branż: deep tech, biotech i cleantech.
Pierwszy nabór, czyli tzw. ścieżka A, to dotacje na innowacyjne rozwiązania. Natomiast drugi rodzaj konkursu wpisuje się w tzw. ścieżkę B obejmującą projekty, które mają ograniczyć strategiczną zależności Unii Europejskiej od technologii zewnętrznych. W tym roku budżet każdego naboru wynosił 150 mln zł. Nie podano jeszcze, ile wyniesie w przyszłym roku.
Przedsiębiorcy będą mogli również startować w konkursach STEP Seal i STEP IPCEI z budżetem 120 mln zł. Pierwszy to granty dla firm, które ubiegały się wcześniej o dofinansowanie z unijnego programu Innovation Fund i otrzymały od Komisji Europejskiej certyfikat STEP Seal, który potwierdza wysoką jakość ich projektów. Dotacje rozdzieli PARP. Na razie agencja nie podaje, jaka będzie dostępna pula na ten cel. Natomiast drugi konkurs to wsparcie pochodzące ze specjalnego mechanizmu IPCEI. Finansuje on przedsięwzięcia, które są ważne z punktu widzenia polityki gospodarczej Unii Europejskiej (ang. Important Projects of Common European Interest – IPCEI).
– Będą też nowe pożyczki od PARP. Wesprą zieloną i cyfrową transformację firm. Pożyczki częściowo załatają lukę finansowania, która wynika z likwidacji modułów dotychczas wspieranych w Ścieżce SMART. Dotyczą one projektów cyfrowych i zielonych technologii. Nabór wniosków ruszy w drugim kwartale — podkreśla Łukasz Kościjańczuk.
Agnieszka Wykrzykowska, senior menedżer w firmie Grant Thornton, zauważa, że w przyszłym roku nie zabraknie dotacji, które pomogą MŚP wyróżnić się na zagranicznych rynkach. PARP ogłosi konkurs „Promocja marki innowacyjnych MŚP” w październiku. W puli jest 100 mln zł. Natomiast w kwietniu wystartuje nabór „Współfinansowanie działań EDIH” (ang. European Digital Innovation Hubs – Europejskie Centra Innowacji Cyfrowych). Usługi oferowane przez europejskie centra pomogą przedsiębiorcom stworzyć plan transformacji cyfrowej firm i przetestować rozwiązania dotyczące najnowszych technologii. W puli jest 20 mln zł.