„Rozpoczęliśmy dialog i szukamy możliwości współpracy z Trumpem” – powiedział Mute B. Egede podczas poniedziałkowej konferencji prasowej w Nuuk.
Słowa premiera padły po tym, jak Donald Trump, prezydent elekt USA, w ubiegłym tygodniu ponownie wyraził ambicje przejęcia kontroli nad Grenlandią, samorządnym terytorium Danii zamieszkiwanym przez 57 tys. ludzi. Wyspa posiada ogromne zasoby złota, diamentów, uranu i metali ziem rzadkich, wykorzystywanych w urządzeniach elektronicznych. Grenlandia odgrywa strategiczną rolę jako potencjalny węzeł globalnych szlaków żeglugowych, które mogą zyskać na znaczeniu w nadchodzących dekadach.
Grenlandia i Kanał Panamski na celowniku USA
W poniedziałek Republikanie z Izby Reprezentantów USA przedstawili projekt ustawy umożliwiający Trumpowi rozpoczęcie negocjacji z Danią w celu „przejęcia Grenlandii przez Stany Zjednoczone”. Inicjatorem i głównym promotorem dwustronicowego projektu, nazwanego „Make Greenland Great Again Act”, jest Andy Ogles, republikanin z Tennessee. Przedstawiono także projekt ustawy dotyczący przejęcia Kanału Panamskiego, który ma już 16 promotorów.
Choć każdego roku do Kongresu USA trafiają tysiące projektów ustaw, zdecydowana większość z nich nigdy nie przechodzi całego procesu legislacyjnego. Tymczasem zarówno Mute B. Egede, jak i premier Danii Mette Frederiksen wielokrotnie podkreślali, że Grenlandia nie jest na sprzedaż, a o jej przyszłości decyduje ludność Grenlandii. W ostatnich tygodniach Egede zaostrzył retorykę dotyczącą poluzowania więzów z Danią, sugerując, że referendum w sprawie niepodległości może zostać przeprowadzone w nadchodzącej kadencji wyborczej.
Grenlandia musi przeprowadzić wybory powszechne najpóźniej do kwietnia, a temat niepodległości i przyszłych relacji z Danią prawdopodobnie znajdzie się w centrum uwagi. Potencjalna secesja wymagałaby zatwierdzenia przez duński parlament, jednak rządząca koalicja w Danii zadeklarowała poszanowanie każdej decyzji podjętej w Nuuk.
Dania otwarta na zacieśnienie relacji z USA
Rząd Danii wyraził pozytywne nastawienie do współpracy z USA w regionie Arktyki, odnosząc się do wzrostu zainteresowania Stanów Zjednoczonych Grenlandią. Przemawiając przed szczytem NATO w Helsinkach we wtorek, premier Mette Frederiksen podkreśliła gotowość Danii do zacieśnienia relacji z USA w kwestiach dotyczących obronności i działań w regionie arktycznym.
Odnowione zainteresowanie Grenlandią dało temu terytorium większe możliwości w relacjach z Danią, stawiając największą wyspę świata w nieoczekiwanej pozycji siły.
„Obecna sytuacja sprawia, że Grenlandia zaczyna być słyszana na arenie międzynarodowej” – stwierdził Mute B. Egede podczas poniedziałkowej konferencji prasowej.