Nowoczesne systemy komputerowe wkrótce pokierują ruchem na polskich trasach
Kiedy przyjedzie autobus, gdzie są korki i jak je ominąć — poinformuje nowy inteligentny system transportu.
Budowa dróg i modernizacja ma poprawić bezpieczeństwo jazdy i rozładować korki. To nie wystarczy — trzeba wprowadzić tzw. inteligentne systemy transportowe (ITS). Resort infrastruktury rozpisał przetarg na opracowanie strategii uruchomienia ITS w Polsce.
Spójny system ma monitorować ruch pojazdów komunikacji miejskiej i sterować sygnalizacją, by bez opóźnień dojechały do celu. Ma też informować kierowców o wypadkach oraz innych utrudnieniach w ruchu i pokazywać, jak je ominąć.
Świat skorzystał
"Celem jest takie zarządzanie pojazdami, ładunkami i trasami (…) które umożliwi poprawę bezpieczeństwa, zmniejszenie zatłoczenia, skrócenie czasu przejazdu i ograniczenie zużycia paliwa" — napisano w jednym z unijnych programów. Do zapoznania się z nimi zachęca na swojej stronie internetowej Krzysztof Hołowczyc, kierowca rajdowy i poseł do Parlamentu Europejskiego.
Bruksela planuje wdrożenie wielu nowych programów, które usprawnią poruszanie się po europejskich drogach i sprawią, że transport będzie bardziej przyjazny środowisku.
Dotychczasowe wdrożenia ITS w Europie spowodowały zwiększenie przepustowości sieci o 20 proc., a w USA i Kanadzie przyniosły zmniejszenie nakładów na infrastrukturę transportową nawet o 30-35 proc.
Ciekawym przykładem zastosowania ITS w Europie jest opracowany przez Volvo model ITS4mobility, wdrożony w rodzinnym mieście koncernu, czyli Göteborgu, a także w Helsinkach i Newcastle. Mówiąc w uproszczeniu: dzięki systemowi Volvo pasażerowie mogą, pijąc kawę w domu, śledzić przejazd swojego autobusu bez obawy, że spóźnią się na przystanek i pojazd ucieknie im sprzed nosa. Mogą sprawdzić w komórce faktyczny, a nie tylko zgodny z rozkładem, czas przyjazdu.
W autobusach są też monitory, które pokazują nazwę najbliższego przystanku, numery autobusów, do których można się przesiąść i ich faktyczny czas przyjazdu. Cała komunikacja jest monitorowana, a za opóźnienia przewoźnicy mogą zapłacić kary.
Polska zaczyna
— W Polsce inteligentneh systemy transportowe wprowadzono w kilku miastach, ale problem polega na tym, że są one od siebie niezależne i nie mogą współpracować. Ministerstwo chce opracować strategię, która pozwoli wdrożyć spójny, kompatybilny model dla całego kraju — mówi Krystian Warda, odpowiedzialny w resorcie za informacje o przetargu.
Jeden z modeli wprowadzono na przykład w Trójmieście. Nosi nazwę... UTOPIA. To skrót angielskiego Urban Traffic Optymisation by Integrated Automation. Monitorowane są pojazdy komunikacji publicznej (a także medyczne, strażackie i policyjne). System analizuje, czy jadą zgodnie z planem i tak synchronizuje światła na skrzyżowaniach, by kierowcy nadrobili ewentualne spóźnienie.
Ważne jest tu uprzywilejowanie aut komunikacji publicznej. Bruksela zresztą stara się promować transport publiczny jako mniej szkodliwy dla środowiska (dziś jest zresztą międzynarodowy dzień bez samochodu). Ale także dla kierowców aut osobowych i ciężarówek ITS może być pożyteczny.
Na autostradzie A4 z Wrocławia do Nogowczyc wdrożono tzw. znaki zmiennej treści, które mają informować kierowców o warunkach pogodowych, dopuszczalnej prędkości, wypadkach, korkach i możliwości ich ominięcia. System na 130-kilometrowym odcinku kosztował 6 mln EUR.
Ile będzie kosztował kompatybilny model dla całej Polski, tego jeszcze nie wiadomo. Jeśli resort infrastruktury zechce wdrożyć spójny system ułatwiający przejazd zarówno komunikacją miejską, jak i autami osobowymi, koszty mogą sięgnąć setek milionów złotych.
Lista Korzyści
ITS wykorzystuje rozwiązania informatyczne, telekomunikacyjne i pomiarowe do monitorowania pojazdów i zarządzania siecią transportową. Celem jest usprawnienie przejazdu. Dzięki systemowi kierowcy otrzymują informację o korkach czy remontach i mogą je ominąć. Korzyści z ITS to: zwiększenie przepustowości ulic o 20-25 proc., zmniejszenie liczby wypadków o 40-80 proc., czasu podróży i zużycia energii o 45-70 proc., redukcja emisji spalin o 30-50 proc. System przynosi poprawę komfortu podróży i warunków ruchu. Korzystają na tym kierowcy, pasażerowie transportu zbiorowego i piesi. Zmniejszają się koszty utrzymania i renowacji nawierzchni.