W ramach reformy systemu fundusze emerytalne przed niemal rokiem przekazały do ZUS aktywa o wartości ponad 153 mld zł. Były to przede wszystkim obligacje skarbowe. To sprawiło, że udział akcji w portfelach OFE skokowo wzrósł z 41,6 proc. na koniec 2013 r. do 82,8 proc. rok później.
Rewolucja mimochodem
Zaangażowanie w spółki z WIG20 na koniec 2014 r. wyniosło 46 proc., czyli dwa razy więcej niż przed rokiem — wyliczyły Analizy Online. Pomimo zwiększenia udziału w walorach blue chipów wartość akcji 20 największych spółek na koniec grudnia 2014 r. wyniosła 68,7 mld zł wobec 71,4 mld zł rok wcześniej. Firmy z mWIG40 stanowiły prawie 23 proc. aktywów OFE, a te z WIG80 6,1 proc. W poprzednim roku spółki zaliczane do segmentu giełdowych średniaków wypełniały portfele OFE w zaledwie 10,9 proc. Podwoiło się też zaangażowanie na rynkach zagranicznych. Na koniec grudnia ubiegłego roku OFE zainwestowały tam 6,8 proc. aktywów.
— W mojej ocenie jedyna warta wspomnienia różnica to wzrost zaangażowania w spółki zagraniczne. Udział ten zwiększył się jednak zaledwie o 800 mln zł i sięgnął 10,1 mld zł. Jest to głównie efekt lepszej koniunktury na rynkach zagranicznych i osłabienia złotego. Biorąc to pod uwagę, trudno jest mówić o rewolucji. Zdecydowanie lepszym określeniem jest utrzymanie status quo — wyjaśnia Michał Duniec, prezes Analiz Online.
Największy udział akcji w całości portfela miał OFE Pocztylion (91,5 proc.), a najmniejszy — Aegon OFE (78,3 proc.). Dysproporcje widać też w wynikach. Ten pierwszy w 2014 r. stracił 0,6 proc., a drugi zarobił 1,9 proc. W relacji do WIG, OFE najbardziej przeważyły 3 banki: BZ WBK, mBank i ING, a także PKN Orlen. To było dobre posunięcie. Notowania ING wzrosły o 23 proc., a PKN Orlen o 19 proc. W akcje zagranicznych
spółek najwięcej zainwestował OFE PZU „Złota Jesień” (9,2 proc. portfela akcyjnego), a najmniej — Allianz Polska OFE (2,5 proc.). Największym wzięciem cieszyły się walory czeskiej firmy CEZ (zdecydowały się na nią wszystkie OFE), a także akcje spółek MOL i Erste Group Bank AG (11 OFE).
Z braku laku…
Na koniec grudnia 2014 r. papiery dłużne firm były drugim najważniejszym składnikiem portfeli funduszy i zajmowały tam średnio 8,6 proc., a w Allianz Polska OFE i Aegon OFE zainwestowany w nie był przynajmniej co dziesiąty złoty przyszłych emerytów. Istotną pozycją, bo przekraczającą w niektórych przypadkach nawet 10 proc. aktywów, były depozyty. Ogółem ich udział w portfelach wzrósł z 5,8 do 7,6 proc.
— W portfelu dłużnym kluczem do ogromnych zmian w strukturze było przeniesienie ponad 150 mld zł z OFE do ZUS. Gotówka i depozyty (11,3 mld zł) na koniec 2014 r. stanowiły aż 44 proc. części bezpiecznej. Natomiast papiery komercyjne to 12,9 mld zł z udziałem na poziomie 50 proc. Z tej perspektywy, w obliczu zakazu inwestowania w papiery skarbowe, wysoki udział depozytów to nic innego jak bufor bezpieczeństwa. Z drugiej strony dowodzi to jednak tego, że zaangażowanie w papiery nieskarbowe jest dużo mniejsze, niż wynikało to z wcześniejszych deklaracji — wylicza Michał Duniec.
123,9 mld zł Tyle wyniosła wartość portfela akcyjnego OFE na koniec 2014 r. To o 1,1 proc. mniej niż przed rokiem.
11 W tylu polskich spółkach OFE kontrolują ponad 50 proc. ich kapitału.
8,6 proc. Taki udział w portfelach OFE mają obligacje korporacyjne.