Od dnia referendum w sprawie pozostania Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej notowania funta do dolara tąpnęły o 11 proc. To osłabienie wpisuje się w ostatnie 100 lat historii, w czasie których Wielka Brytania straciła status mocarstwa, a funt przestał być główną walutą rezerwową świata. Jeszcze przed pierwszą wojną światową za brytyjską walutę trzeba było zapłacić prawie 5 dolarów. Dziś jej kurs waha się w okolicach 1,30 USD, a zdaniem George’a Sorosa, który zasłynął złamaniem Banku Anglii w 1992 r., wkrótce będzie to tylko 1,15 USD.
- Wykres notowań funta do dolara wygląda jak drabina – komentował dla Bloomberga Rui Pedro Esteves, wykładowca ekonomii na uniwersytecie w Oxfordzie.
Wielka Brytania była zmuszona do dewaluacji po pierwszej wojnie światowej i w Wielkim Kryzysie, jednak w tych przypadkach udawało się kosztem deflacji przywrócić stary parytet wymiany. Po kolejnych dewaluacjach – z lat 1940, 1949 oraz 1967 – władze nawet nie próbowały przywrócić wcześniejszej wartości funta. W latach 70 przed kolejnym załamaniem funta obronił Międzynarodowy Fundusz Walutowy, jednak w pierwszej połowie lat 80. notowania brytyjskiej waluty znowu zanurkowały, ustanawiając historyczne dno w 1985 r. Na tym tle wypadnięcie funta z mechanizmu ERM i jego załamanie w ostatnim kryzysie finansowym są ledwie zauważalne. Zejście w następstwie referendum notowań funta na wyciągnięcie ręki od historycznego minimum może zapowiadać kolejną odsłonę upadku brytyjskiej potęgi, uważają eksperci, z którymi rozmawiał Bloomberg.
- Wielkość gospodarki kraju mierzona w innych walutach, w tym przypadku w dolarze, pokazuje jego zdolność do wywierania wpływu w skali globalnej – tłumaczy Barry Eichengreen, a profesor ekonomii na University of California Berkeley.
Notowania funta do dolara od początku XX wieku. Źródło: Bloomberg.
Pod względem udziału w globalnym produkcie Wielka Brytania dała się wyprzedzić Stanom Zjednoczonym jeszcze w XIX wieku, kraj poniósł znaczące straty w dwóch wojach światowych, a po drugiej z nich brytyjskie imperium kolonialne rozpadło się, a funt stracił status najważniejszej waluty rezerwowej świata. Inwestorzy spekulują, że po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej funtowi będzie groziła utrata jakiegokolwiek miejsca w światowych rezerwach.
Wprawdzie część brytyjskich ekonomistów, w tym były gubernator Banku Anglii Mervyn King, ocenia, że słabszy funt pomoże brytyjskim eksporterom i branży turystycznej, wielu innych sądzi jednak że ten wpływ zostanie z nawiązką zniesiony przez niepewność co do przyszłego dostępu branży finansowej do europejskiego rynku. Wartość brytyjskich aktywów trwale obniżają groźba recesji, niższe stopy procentowe, czemu towarzyszy bardziej izolacjonistyczna polityka i zapowiedź wycofania się z największego wspólnego obszaru handlowego na świecie, zauważa agencja Bloomberg.
