Podczas panelu Europejskiego Kongresu Gospodarczego (EKG) w Katowicach, który poświęcono surowcom krytycznym i transformacji, b. premier, b. przewodniczący Parlamentu Europejskiego zaznaczył, że jeszcze parę lat temu nie wydawało się, aby surowce krytyczne mogły być przedmiotem unijnej troski i legislacji.
„Niezależnie od tego, w jakim stopniu będziemy wykonywać zadania, które zostały zdefiniowane w Europejskim Zielonym Ładzie, instytucje europejskie w ostatniej półtorarocznej fazie mijającej kadencji służyły bardziej zagwarantowaniu konkurencyjności europejskiej gospodarki, wsparciu dla przedsiębiorców w UE, niż formułowaniu nowych nakazów czy zakazów wynikających z Zielonego Ładu” - mówił Buzek.
„Zielony Ład został potwierdzony przez wszystkie państwa europejskie i jego główne zasady - o tym chciałem mocno powiedzieć, bo ci, którzy dzisiaj proponują negowanie Zielonego Ładu, sami się na to zgadzali i ten ład de facto definiowali. Niewątpliwie nie mamy innego wyjścia, jak realizacja tego programu, ale równocześnie musimy zapewnić pewność działania gospodarce europejskiej” - wskazał.
Stwierdził, że dramatyczne pod tym względem skutki miała wojna, jak też przerwanie łańcuchów dostaw w pandemii, stąd konieczne okazało się powołanie instytucji, które służą temu, żeby pewne towary w UE nie były normalnymi towarami rynkowymi, ale miały znaczenie nadzwyczajne i nie podlegały wprost regułom wolnego rynku, aby zachować bezpieczeństwo.
"Jest bardzo ważne, żebyśmy sformułowali zadania dla przyszłej Komisji Europejskiej. Oprócz wdrażania w życie aktu związanego z surowcami krytycznymi (Critical Raw Materials Act - PAP), bo trzeba go wdrożyć w życie, być może będą potrzebne poprawki, być może będzie potrzebne nowe spojrzenie na ten ważny akt, który jest bardzo blisko drugiego kluczowego aktu Net-Zero Industry Act (rozporządzenie o przemyśle neutralnym emisyjnie - PAP)” - zasugerował.
„To wszystko jest w sumie odpowiedzią na działania rynku amerykańskiego, który chce dzisiaj z rynku europejskiego zabrać wiele nowatorskich firm, oferując ulgi kredytowe, jakieś wielkie i długie pauzy od podatku. Amerykanie mogą sobie na to pozwolić, bo mają jednolity rynek. Znacznie bardziej jednolity, niż mimo wszystko rynek europejski” - kreślił kontekst Buzek.
„Ale my musimy działać bardziej finezyjnie, dlatego Net-Zero Industry Act, a do tego dochodzi Critical Raw Materials Act. Jeśli nie chcemy, a przecież nie chcemy zwalniać naszej zielonej sprawiedliwej transformacji, ale też osłabiać odporności gospodarczej, mądre zarządzanie zaopatrzeniem w surowce krytyczne, m.in. dywersyfikacja ich importu lub - gdzie to możliwe - rodzima produkcja, recykling, są kluczowe” - podkreślił.
„Jeśli tego nie zrobimy, nie będziemy mogli spełnić tego najważniejszego, czyli oczekiwania naszych obywateli, ale również społeczności przedsiębiorców - żebyśmy mieli nadal konkurencyjną, przynoszącą dobrobyt i bezpieczeństwo gospodarkę europejską” - przestrzegł.
„I o to dzisiaj walka jest znacznie dalej posunięta i znacznie poważniejsza, niż o nowe zakazy, nakazy związane z Zielonym Ładem. Proszę pamiętać, nie odstępujemy od Zielonego Ładu, ale dzisiaj przedsiębiorcy są tym sercem, które może bić dla obywateli, jeśli zachowamy konkurencyjność gospodarki" - powiedział.
„Konkurencyjność gospodarki - mówili o tym wczoraj premier Donald Tusk i przewodnicząca Ursula von der Leyen - to nasze główne zadanie; równocześnie musimy się zbroić. Niezależnie od tego, że musimy realizować Zielony Ład, potrzebujemy w pierwszej kolejności dobrej gospodarki i trzeba robić wszystko, żeby była bezpieczna, niezależna - i dotyczy to także zbrojeń” - zastrzegł Jerzy Buzek.