BRUKSELA (Reuters) - W poniedziałek pełniąca półroczne przewodnictwo w Unii Europejskiej, Dania ma przedstawić krajom kandydackim szczegóły finansowe rozszerzenia ustalone podczas szczytu w Brukseli.
Podczas zakończonego w piątek szczytu, przywódcy Unii Europejskiej zdecydowali, że Polska, Węgry, Słowacja, Czechy, Słowenia, Cypr, Litwa, Łotwa, Estonia i Malta są gotowe zakończyć negocjacje w połowie grudnia i stać się członkami UE w 2004 roku.
Poniżej przedstawiamy szczegóły planu finansowego i związane z nimi kwestie sporne:
ZARYS PAKIETU FINANSOWEGO
Komisja Europejska zaproponowała, by w latach 2004-2006 z unijnego budżetu wygospodarować 40,1 miliarda euro dla 10 nowych krajów członkowskich, głównie z Europy Wschodniej.
W Brukseli przywódcy Unii Europejskiej nie potwierdzili tej sumy. Zajmie się tym szczyt w Kopenhadze, który odbędzie się 12-13 grudnia.
Według państw kandydackich propozycja finansowa Unii jest "minimalistyczna".
Komisja chciała, aby przez pierwsze trzy lata nowi członkowie otrzymali około 25 miliardów euro, a resztę obiecanych środków w późniejszych latach.
ROLNICTWO
Przywódcy państw "15" zaproponowali, aby dopłaty bezpośrednie dla rolników z nowych państw UE zostały wprowadzone stopniowo przez okres 10 lat, poczynając od 25 procent wymiaru otrzymywanego przez obecnych członków.
Poziom dopłat bezpośrednich dla nowych państw członkowskich ma wzrosnąć do 30 procent w 2005 roku, do 35 procent w 2006 oraz 40 procent w 2007 roku. Później dopłaty rosnąć będą o 10 procent rocznie do 2013 roku, gdy otrzymają one pełen wymiar pomocy finansowej należnej farmerom z obecnych krajów "15".
Państwa kandydackie chcą skrócenia okresu dochodzenia do 2007 roku i zwiększenia wyjściowego poziomu dopłat bezpośrednich.
Kandydaci domagają się również znacznie wyższych limitów produkcyjnych między innymi mleka, zbóż i cukru.
Unia Europejska i niektóre państwa aspirujące do członkostwa nie uzgodniły jeszcze daty spełnienia standardów higieny żywności.
BUDŻET
Według "15" nowe państwa członkowskie muszą zapłacić pełną składkę do unijnego budżetu już w pierwszym roku po wejściu do UE. Przez pierwsze trzy lata dostarczą do wspólnego budżetu łącznie 15,5 miliarda euro.
Kraje kandydackie domagały się tymczasowego zwolnienia z konieczności płacenia składek, np. Polska chce w pierwszym roku członkostwa zapłacić tylko 10 procent swojej składki. Suma ta miałaby osiągnąć pełen wymiar po pięciu latach.
Zamiast tego Unia chce dać krajom członkowskim środki wyrównawcze z unijnego budżetu, aby zapewnić im lepsze warunki finansowe w 2004 niż 2003 roku.
Bez specjalnego mechanizmu kompensacyjnego Cypr, Czechy, Węgry, Malta oraz Słowenia mogłyby stać się w 2004 roku płatnikami netto do wspólnego budżetu.
POMOC STRUKTURALNA
Część krajów kandydackich nie jest zadowolona, że Unia Europejska zmniejszyła wartość środków w ramach pomocy dla biednych regionów i rozwoju projektów infrastrukturalnych do 23 miliarda euro z wcześniejszych 25 miliardów euro.
SPRAWY TECHNICZNE
Unia Europejska musi jeszcze porozumieć się z Polską i Węgrami w sprawie zasad pomocy finansowej z budżetu.
Czechy nie zamknęły rozdziału negocjacyjnego w sprawie transportu i domagają się, by czescy kierowcy ciężarówek mieli prawo pracy w Unii Europejskiej od pierwszego dnia członkostwa.
Czechy i Węgry chcą także otrzymać więcej miejsc w Europejskim Parlamencie niż proponuje Unia.
((Reuters Serwis Polski, tel +48 22 653 9700, fax +48 22 653 9780, [email protected]))