Komisja Europejska (KE) zaproponowała poprawę procedur stosowanych wobec inwestorów transgranicznych oraz pośredników finansowych, których obejmuje podatek u źródła. Dotyczy on sytuacji, gdy przedsiębiorca z kraju UE rozlicza podatek od odsetek (19 proc.) oraz dywidend (20 proc.) w innym państwie unijnym. Celem nowych regulacji (opis w ramce) jest przede wszystkim usprawnienie inwestorom międzynarodowym zwrotu nadwyżek podatków.

Kierunek słuszny, ale potrzebne szczegóły
Obecnie na terenie UE funkcjonuje 450 różnych formularzy dotyczących zwrotu podatku, co dla wielu inwestorów jest poważnym utrudnieniem. Według nowych regulacji będzie jeden wspólny cyfrowy formularz. Wejdą też dwie nowe procedury przyspieszające zwrot podatku.
— To ważny krok w kierunku upraszczania procedur podatku u źródła. Od kilku lat w Polsce obowiązują przepisy dotyczące obowiązków w zakresie rozliczania tego podatku i wprowadzające szczególne warunki, np. wymóg dochowania należytej staranności, kwestię rzeczywistego właściciela płatności oraz procedury, m.in. szczególną procedurę zwrotu podatku. W praktyce nowe zasady skutkują wieloma wątpliwościami interpretacyjnymi, stwarzając wiele problemów przedsiębiorstwom. W związku z tym usprawnienie procedur przyniesie pozytywne, wymierne efekty oraz pobudzi inwestycje zagraniczne — uważa Magdalena Piec, starszy menedżer w dziale doradztwa podatkowego EY.
Takie zyski przewiduje KE dla inwestorów międzynarodowych po wejściu w życie zaproponowanych regulacji.
Planowane zmiany pozytywnie ocenia też Justyna Bauta-Szostak, doradca podatkowy, partner w MDDP Michalik, Dziedzic, Dłuska i Partnerzy. Zastrzega jednak, że propozycje Brukseli wymagają uszczegółowienia.
— Nie wiadomo, czy cyfrowy certyfikat rezydencji podatkowej będzie wydawany dla funduszy inwestycyjnych czy dla ich spółek zależnych. Wskazane byłoby, żeby dotyczyło całej grupy spółek należących do danego funduszu inwestycyjnego i działających w jednym państwie. Samo uzyskanie certyfikatu nie jest w praktyce takie czasochłonne i już obecnie można go w Polsce otrzymać w ciągu siedmiu dni. Ważne jest też, jak będzie wyglądał ustandaryzowany obowiązek sprawozdawczy dla firm, tj. czy będą podawały informacje o skali prowadzonej działalności, kosztach zatrudnienia, liczbie pracowników, posiadanych w działalności składnikach. Polskie organy podatkowe gromadzą te informacje w zasadzie na początku postępowania, co nie przeszkadza im wydłużać zwrotu podatku, występując o dodatkowe i nie zawsze konieczne czy wymagane prawem informacje. Jeżeli po wprowadzeniu danej firmy do odpowiedniego rejestru miałaby ona możliwość otrzymania wcześniejszego zwrotu podatku, to byłby to znaczący progres — mówi Justyna Bauta Szostak.
Duże obciążenie
Dariusz Wójtowicz, doradca podatkowy, starszy menedżer w zespole ds. podatku CIT w KPMG, potwierdza, że obecnie system podatku u źródła pozostawia wiele do życzenia i jest dużym obciążeniem zarówno dla podatników, płatników jak też organów podatkowych.
— Inicjatywa związana z ustandaryzowanym raportowaniem, unijnym certyfikatem rezydencji oraz ujednoliconą procedurą zwrotu nadpłaconego podatku zapowiada się bardzo ciekawie. Niemniej z uwagi na brak szczegółów na tym etapie trudno przesądzić, czy proponowane rozwiązania wejdą w życie w tym kształcie, a jeśli tak, to czy w istocie przyniosą uproszczenie, czy też dodatkowe obowiązki. W optymistycznym scenariuszu propozycje KE mogą przyczynić się do uproszczenia rozliczeń podatku u źródła, faktycznie przyczyniając się do realizacji swobody przepływu kapitału w UE — twierdzi Dariusz Wójtowicz.
1. Wspólny unijny cyfrowy certyfikat rezydencji podatkowej ma sprawić, że procedury dotyczące ulg w podatku u źródła będą przebiegały szybciej i skuteczniej. Przykładowo: inwestorzy posiadający zróżnicowany portfel inwestycyjny w UE będą potrzebowali tylko jednego cyfrowego certyfikatu rezydencji podatkowej, aby otrzymać kilka zwrotów w tym samym roku kalendarzowym. Certyfikat powinien być wydany w ciągu jednego dnia roboczego od złożenia wniosku. Obecnie większość państw członkowskich nadal stosuje procedury oparte na dokumentach papierowych.
2. Dwie procedury przyspieszone uzupełniające obecną standardową procedurę zwrotu podatku: procedura „ulgi u źródła” i procedura „szybkiego zwrotu”. Przyspieszy to i zharmonizuje proces zwrotu podatku w całej UE. Państwa członkowskie będą mogły wybrać, z którego wariantu wolą korzystać. Możliwa będzie również kombinacja obu opcji.
— zgodnie z procedurą „ulgi u źródła” stawka podatkowa stosowana w chwili wypłaty dywidendy lub odsetek bazuje bezpośrednio na obowiązujących postanowieniach umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
— w ramach procedury „szybkiego zwrotu” pierwotną płatność uiszcza się według stawki podatku u źródła obowiązującej w tym państwie członkowskim, w którym wypłacana jest dywidenda lub odsetki, natomiast zwrot wszelkich nadpłaconych podatków następuje w ciągu 50 dni od daty płatności.
3. Ustandaryzowany obowiązek sprawozdawczy ma zapewnić krajowym organom podatkowym narzędzia niezbędne do kontrolowania kwalifikowania się do objęcia obniżoną stawką i wykrywania potencjalnych nadużyć. Certyfikowani pośrednicy finansowi będą zobowiązani do zgłaszania wypłaty dywidendy lub odsetek właściwemu organowi podatkowemu, aby mógł on prześledzić transakcję. Duże unijne instytucje pośrednictwa finansowego będą musiały dołączyć do krajowego rejestru certyfikowanych pośredników finansowych. Rejestr będzie również otwarty, na zasadzie dobrowolności, dla mniejszych unijnych pośredników finansowych oraz tych spoza UE. Podatnicy inwestujący w UE z pomocą certyfikowanych pośredników finansowych skorzystają na przyspieszonych procedurach dotyczących podatku u źródła i unikną podwójnego opodatkowania podczas wypłaty dywidendy. Im więcej pośredników finansowych będzie zawierał rejestr, tym łatwiejsze będzie rozpatrywanie przez organy podatkowe wniosków o zwrot niezależnie od zastosowanej procedury.
Źródło: KE