Polski klimat nigdy nie sprzyjał leasingowi. Kolejne rządy nie doceniały roli, jaką odgrywał i odgrywa leasing w gospodarce. Ministerstwo Finansów, przygotowując pakiet zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, od osób fizycznych i ustawie o VAT, mających na celu zmniejszenie obciążeń podatkowych podmiotów gospodarczych, powinno rozważyć wprowadzenie takich rozwiązań prawnych, które przełożą się na większą dostępność i atrakcyjność podatkową umów leasingu. Zwiększone korzyści podatkowe dla leasingobiorcy wskutek nich powstałe stanowiłyby rodzaj ulgi podatkowej na modernizację i tworzenie nowych miejsc pracy.
Do istotnego wzrostu rozwoju rynku leasingu w Polsce z pewnością przyczyniłyby się:
— zmniejszenie minimalnego czasu trwania umowy leasingowej z 40 proc. do 20 proc. normatywnego okresu amortyzacji. Pozwoli to na zawieranie umów na krótsze okresy, co spowoduje większy dostęp do kapitału pozyskiwanego za pośrednictwem leasingu przez firmy o słabszej kondycji finansowej, z którymi lea- singodawcy są gotowi współpracować jedynie w krótkim okresie. Ponadto przyspieszy sam proces odkupu sprzętu od leasingodawcy, a tym samym pozwoli na szybszą jego wymianę na bardziej nowoczesny;
— zmiany stawek amortyzacyjnych środków trwałych, dla tzw. małych podatników, polegające na likwidacji stawek amortyzacji w wysokości 7, 10 i 14 proc. i zastąpieniu ich liniową 20-procentową stawką. Niskim stawkom amortyzacji podlegają obecnie przede wszystkim środki trwałe o zaawansowanej technologii. Podwyższenie stawek zwiększy dostępność tych środków dla podmiotów gospodarczych, co wpłynie na ich konkurencyjność. Obecnie bowiem w kontekście art. 17b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawarcie umowy leasingu operacyjnego na środek trwały nawet o stosunkowo niewielkiej wartości, podlegający amortyzacji stawką 7 lub 10 proc., pociąga za sobą konieczność wiązania się stron umowy leasingowej na dłuższy okres, nieraz przekraczający ekonomiczną przydatność leasingowanego środka trwałego. Dodatkowo niekorzystny sposób obliczania wartości hipotetycznej netto środka trwałego po zakończeniu umowy podnosi ryzyko rezygnacji leasingobiorcy z wykupu sprzętu.
Propozycja Ministerstwa Finansów dotycząca zmian w ustawach podatkowych, skierowana do małych i średnich przedsiębiorstw, zakładająca możliwość dokonywania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w wysokości do 50 tys. EUR od nabywanych środków trwałych, połączona z wejściem do rządu Samoobrony, zapowiadającej zastąpienie podatku dochodowego podatkiem obrotowym, może budzić i budzi niepokój w środkowisku leasingodawców. Rozwiązanie to w istotny sposób obniży wpływy do budżetu z tytułu podatku dochodowego, co w niedługim czasie wymusi ponowną nowelizację ustawy lub wzrost zadłużenia wewnętrznego. Natomiast odebranie leasingowi funkcji pomniejszania podatku dochodowego i tzw. funkcji przyspieszonej amortyzacji skazuje go na marginalizację. Wprowadzenie zaś wymienionych przeze mnie zmian stanowiłoby tzw. punkt równowagi między interesem podatnika-przedsiębiorcy a budżetu państwa.
Sławomir Grabias, analityk rynku leasingu Centrum Inwestycji i Finansów