Emocjonalny wellbeing
Dobrostan emocjonalny jest ważną częścią holistycznego dobrostanu. Bez zadbania o emocje nie będziemy w stanie osiągnąć stanu tak pożądanej równowagi życiowej.
Czym właściwie jest dobrostan emocjonalny? Dlaczego jest ważny? Co możemy zrobić aby go osiągnąć? Jak może pomóc nam w pracy i rozwoju biznesu?
W pierwszej psychoedukacyjnej części odpowiemy na pytania dotyczące dobrostanu i jego zrozumienia, a w drugiej, dotyczącej praktycznych aspektów biznesowych, pokażemy jak w firmie, w której pracujemy, Xella Polska, wykorzystujemy tę wiedzę, aby wpierać emocjonalny dobrostan pracowników.
Obserwuj swoje myśli - stają się słowami. Uważaj na słowa - stają się działaniami. Obserwuj swoje działania - stają się nawykami. Obserwuj swoje nawyki - stają się charakterem. Obserwuj swój charakter - staje się Twoim przeznaczeniem.
Perspektywa psychologiczna
W myśl przytoczonego cytatu Lao Tzu chcemy zachęcić, aby przyjrzeć się naszym myślom, działaniom, nawykom…a przede wszystkim emocjom.
To bowiem właśnie emocjonalny wellbeing ma ogromny wpływ na nasze nastawienie do codziennych wyzwań, relacje, samopoczucie, działania a także zdrowie. Wszystkie te elementy są bowiem systemem naczyń połączonych. Oddziaływają na siebie, wzajemnie wpływają.
O wellbeingu zaczęło być szczególnie głośno od czasu pandemii. Kiedy już nauczyliśmy się radzić sobie z tą nową rzeczywistością, wybuchła wojna - tuż za naszą granicą - na nowo powodując niepokój, obniżony nastrój czy poczucie zagrożenia u wielu osób.
Po tych wszystkich doświadczeniach, obserwując jaki wpływ wywarły na ludzi, większość z nas jest bardziej świadomych tematów zdrowia psychicznego, pracy z emocjami czy wellbeingu właśnie.
Jednak dbanie o dobrostan emocjonalny to doskonała inwestycja nie tylko na złe czasy. Tym, którzy odczuwali już wcześniej pozytywne uczucie dobrostanu, łatwiej było przejść przez te trudne doświadczenia. Nieprzewidywalny świat, w którym żyjemy z pewnością przyniesie nam kolejne wyzwania. Dlatego pielęgnowanie dobrostanu emocjonalnego to baza, która pomoże nam poradzić sobie zarówno z codziennymi wyzwaniami jak i większymi „zakrętami” na naszej drodze. Zarówno tej prywatnej jak i zawodowej.
Pozytywne emocje – jeden z filarów wellbeingu
Co kryje się pod hasłem pozytywne emocje - czy chodzi tylko o odczuwanie szczęścia czy radości? Otóż nie tylko! W tym obszarze znajdziemy również - pozytywne nastawienie do życia, umiejętność świadomego zarządzania emocjami i ich rozumienie, optymistyczne patrzenie w przyszłość, doceniania swoich sukcesów i celebrowania relacji z bliskimi. Wellbeing emocjonalny to także adaptacja w obliczu przeciwności, radzenie sobie ze stresem czy umiejętność skupiania się na pozytywach.
Zobrazujmy wartość tego filaru na praktycznym przykładzie.
Wyobraź sobie, że to twój kolega, zamiast Ciebie, dostał awans.
Złość, frustracja, smutek – ok, pozwólmy sobie na przeżycie tych trudnych emocji.
Jesteś rozczarowany, zły, smutny - w porządku, masz do tego pełne prawo, ale… Nie trwaj w tym stanie cały czas, nie umacniaj się. Daj przepłynąć tej emocji i „puść ją”. Dlaczego?
Dlatego, że za tymi trudnymi emocjami, jak po sznurku, podążać będą takie myśli jak: nic nie jestem wart, znowu mi się nie udało, nie znoszę tego lizusa, który awansował, od zawsze kopie pode mną dołki. Szef mnie nie lubi, mój szef to idiota itp., itd.
Nietrudno sobie wyobrazić jak taki trwający przez dłuższy czas stan emocjonalny wpłynąć może na nasze relacje: z szefem, z kolegą, który awansował czy z rodziną, której może „obrywać się” rykoszetem.
Poza relacjami, stan ten nie będzie również obojętny dla naszego zdrowia – zaczną się rozwijać choroby psychosomatyczne np. kłopoty ze snem, zwiększone ciśnienie, a także spadek motywacji, poczucie braku sprawczości i mniej energii do podejmowania działań.
Wellbeing emocjonalny pozwala skupić się na tym co pozytywne, stawiać czoła wyzwaniom z innym, bardziej służącym nam nastawieniem:
Dla niektórych zaskakujące może być odkrycie, że to co myślisz…jest twoim wyborem. Zamiast porażki, możesz dostrzec, że w braku awansu jest dla ciebie jakaś szansa…
Może nowe, inne zadania? Przebranżowienie? Zmiana działu?
Może motywacja, aby się doszkolić i próbować przy kolejnej okazji, ale już z dodatkowymi umiejętnościami?
Może czas, który zabrałoby Ci nowe stanowisko można poświecić na coś wartościowego? Jakąś niezaspokojoną potrzebę np. zadbania o relacje z kimś bliskim, potrzebę kontaktu z przyrodą, pracę z ciałem?
Wyobraź sobie jak się poczujesz, kiedy pomyślisz o tym tej sytuacji jak o szansie? Lub choćby przeciwności, z którą dałeś sobie radę?
„To tylko kolejny niespodziewany zakręt na mojej drodze – nie oznacza, że nie dojadę tam gdzie chcę”
„W sumie Anka zasłużyła na ten awans, pogratuluję jej!”
„Zaaplikuję do innego działu, ta praca nie przynosi mi już takiej satysfakcji jak kiedyś. Potrzebuję zmiany”
Za tymi myślami pojawić się może: ulga, ekscytacja, ciekawość a może nawet wdzięczność…
Dobre samopoczucie emocjonalne jest ważne. Jak o nie zadbać?
Zarządzaj myślami, emocjami i działaniami. Pamiętaj, że ta trójca to system naczyń połączonych – oddziałując na jeden element, wpływasz także na pozostałe, dlatego:
naucz się być blisko swoich emocji. Zacznij od zatrzymania się na nich w codziennych sytuacjach, rozpoznawania ich, dopuszczania do siebie a w kolejnym kroku wyrażania ich w konstruktywny sposób
spróbuj przekształcania myśli na bardziej adaptacyjne, lepiej Ci służące (tak jak w przykładzie z awansem)
pamiętaj, że MYŚLI TO NIE FAKTY – kwestionuj je. Pomocne będą tutaj poniższe pytania:
- Czy ta myśl to fakt czy opinia? A może po prostu jedna z 6 tys. Myśli, które dziennie przepływają przez moją głowę – może nie muszę się na niej zatrzymywać….
- Jakie mam dowody na jej poparcie?
- Jak się czuję myśląc w ten sposób? Czy to mi służy?
- Co bym zrobił nie mając tej myśli? W czym ona mnie blokuje?
- Jaka myśl alternatywna byłaby bliższa faktom i zarazem bardziej mi służyła?
ruszaj się! Czasem najłatwiej zacząć po prostu od aktywności fizycznej, spaceru, tańca, pływania – wpłynie to dobrze nie tylko na ciało - mięśnie, serce czy układ krwionośny ale także na produkcję endorfin, która poprawi samopoczucie (czyli wpłynie na myśli i emocje)!
Perspektywa biznesowa – jak wykorzystujemy tę wiedzę w Xella?
Opisane powyżej elementy psychoedukacyjne omawiamy i ćwiczymy na webinarach z pracownikami. Budując w organizacji świadomość z zakresu dobrostanu i rozmawiając o zdrowiu psychicznym z Zarządem i współpracownikami rozwijamy inkluzywną kulturę organizacji, opartą na wartościach wzajemnego szacunku i troski, otwartą na dialog a także tematy związane ze zdrowiem psychicznym. Dbałość o wellbeing to także element budowania „safety culture” i kreowanie odpowiedzialności za własne zdrowie, myśli i samopoczucie u każdego z nas.
Inicjatywą, która została bardzo dobrze przyjęta w organizacji i trwa nieustanie od września 2020 roku, jest cykl otwartych webinarów „Piątkowe Filiżanki Inspiracji”, na które zapraszamy wszystkich chętnych pracowników Xella. Ponieważ same jesteśmy trenerkami, psycholożkami i psychoterapeutkami w trakcie certyfikacji, w większości program i prowadzenie są naszego autorstwa. Te webinary to krótkie 1,5 godzinne piątkowe spotkania, na których pochylamy się nad takimi tematami jak inteligencja emocjonalna, interwencja kryzysowa, mindfulness, czy także omawiamy pytania pracowników „ jak sobie radzić ze stresem” i „ jak podnosić się po trudnych doświadczeniach i rozwijać rezyliencję”. Za nami jest również cykl „Zrozumieć świat emocji”, gdzie przyglądaliśmy się takim emocjom jak złość, radość, lęk czy odwaga, a także przeprowadzałyśmy konkretne ćwiczenia z elementami świadomego oddechu i medytacji. Do Piątkowych Filiżanek włączyłyśmy także webinary z zakresu różnorodności i kultury włączającej. Wszystkie te spotkania, na które też czasami zapraszamy gości spoza organizacji, nagrywamy i są możliwe do ponownego obejrzenia na naszej platformie szkoleniowej TeamX.
Ten cykl zdecydowanie wpłynął na zwiększenie świadomości zagadnień związanych z wellbeing, a także pomógł zrozumieć perspektywę osób z niepełnosprawnościami czy pochodzących z innych kultur niż polskiej, w tym koleżanek i kolegów z Ukrainy, których także zatrudniamy. Uważamy, że włączająca kultura organizacyjna, w której wszyscy pracownicy bez względu na swój wiek, pochodzenie czy płeć czują się rozumiani i akceptowani jest jednym z elementów dobrego samopoczucia emocjonalnego.
Rekordową ilość uczestników odnotowałyśmy przy okazji ostatniego spotkania „NVC – porozumienie bez przemocy w życiu i w biznesie” z goszczącą u nas Natalią Orenczak interwentką kryzysową. To pokazuje, że po ponad dwóch latach działania Piątkowej Filiżanki inspiracji, ludzie nadal są żywo zainteresowani i chłonni wiedzy psychologicznej a także zależy im na poprawie funkcjonowania w obszarze relacji międzyludzkich.
Kultura Diversity & Inclusion wspiera dobrostan pracowników
Oprócz szkoleń on-line budujemy kulturę wellbeingu oraz Diversity & Inclusion także poprzez wzmacnianie ducha współpracy w ramach Team Buildingu i Team Coachingu oraz licznych szkoleń liderskich.
Zbudowanie bezpieczeństwa psychologicznego i zaufania w zespole wpływa na poczucie przynależności, obniża stres, udrażnia komunikację, wzmacnia więc poczucie dobrostanu emocjonalnego.
Pod koniec 2021 r. otrzymaliśmy dofinansowanie z Unii Europejskiej w ramach programu PARP „Na Plusie”. Wykorzystaliśmy tę dotację na projekt pt. „Jak zarządzać zróżnicowanymi zespołami – podejście włączające, czyli wdrożenie kultury różnorodności i integracji w Xella Polska”. Ostatecznie przyjęła się robocza nazywa projektu “Fajnie jest się różnić”, do którego dodaliśmy także inne inicjatywy tj. Team coaching dla wielu zespołów w oparciu o mapę zespołów FRIS, 3 modułowe szkolenie e-learningowe na naszej platformie TeamX, team building oraz konkurs plastyczny dla dzieci o tym samym tytule.
Większość zespołów w Centrali zostało objętych tym projektem i wzięło udział w warsztatach oraz indywidualnych sesjach coachingowych. Wszystko po to, aby wzmocnić uważność na docenianie mocnych stron każdego z nas, pracować nad zaufaniem, komunikacją. Była to także okazja do zauważenia własnych talentów i mocnych stron, praktykowania wdzięczności i uważności.
Podczas szkoleń uwaga osób biorących w nich udział była również wielokrotnie kierowana na treści, które uczestnicy znali już z naszych Piątkowych Filiżanek Inspiracji - połączenie między myślami, emocjami i zachowaniem. To w jaki sposób myślimy o współpracownikach kieruje nas bowiem w stronę określonych emocji i zachowań. Podczas team coachingów pracownicy poznali style myślenia i działania swoje i współpracowników (narzędzie FRIS), co pozwoliło wielu osobom uelastycznić myślenie.
Jak to działa w praktyce?
Jeśli ktoś, jako osoba z natury skupiona na relacjach (tak zwany „Partner”) dostaje maila z treścią:
„Przesyłam dane ( w załączeniu)”
może pomyśleć sobie: „Ani dzień dobry, ani pozdrawiam. Brak kultury!” (złość) lub
„Chyba mnie nie lubi, ja zawsze piszę „serdecznie pozdrawiam”, „dziękuję i proszę” itp. a tu taki suchy, bezosobowy mail” (smutek, rozczarowanie).
Z nową wiedzą ze szkoleń, że ktoś po drugiej stronie maila może być np. typem „zawodnika” i zależy mu gównie na wykonaniu zadania, realizacji celu, o wiele łatwiej jest skorygować myśl na temat powyższego maila:
„No tak, Antek to „zawodnik”, nic dziwnego, że ten mail właśnie tak wygląda!” (akceptacja, zrozumienie)
Z przyjemnością stwierdzamy, że w krótkim czasie wiedza i umiejętności (oraz nomenklatura po badaniu FRIS) przeniknęły do codziennego życia. Pracownicy powoływali się na wiedzę zdobytą podczas warsztatów team coachingowych na kolejnych spotkaniach i wielokrotnie podkreślali wartość tego typu treningów oraz ich przełożenie na lepszą współpracę, mniej ocenne podejście do innych, większe zrozumienie dla zachowań i postaw odmiennych od naszych.
Zauważyliśmy, że wzajemne słuchanie, okazywanie uwagi, zainteresowania i zrozumienia dla indywidualnych potrzeb, pozytywnie wpływa na zdolność budowania lojalności, poczucie sprawstwa, wzmacnia relacje i poziom zaangażowania – buduje dobrostan.
Wykorzystanie dostępnych benefitów - w zdrowym ciele zdrowy duch
Poza przekazywaniem wiedzy o higienie psychicznej w trakcie webinarów, także w komunikowaniu polityki benefitów zachęcamy do aktywności sportowej oraz prewencji w zakresie swojego zdrowia zarówno fizycznego jak i psychicznego.
Motywujemy pracowników do pełnego wykorzystywania możliwości swoich kart sportowych a także usług zawartych w pakietach medycznych (jak choćby możliwość skorzystania z konsultacji psychiatry czy psychologa). Zauważyłyśmy, że nie każdy pracownik w pełni zdaje sobie sprawę z zakresu benefitów, które są dla niego dostępne, toteż dobra komunikacja powoduje także większe docenianie ponoszonych przez firmę kosztów na te benefity i lepsze ich wykorzystanie.
Mimo wiedzy wyniesionej ze szkoleń w zakresie regulacji emocji, nie każdy potrafi samodzielnie wdrażać ją w życie. Zdarzają się też poważne sytuacje kryzysowe jak śmierć członka rodziny, rozwód itp. W takich sytuacjach proponujemy naszym pracownikom indywidualną pomoc specjalistów – psychologów/psychoterapeutów pracujących w naszym zespole bądź zewnętrznych specjalistów w ramach pakietów medycznych lub na platformie Helping Hand, z którą niedawno rozpoczęliśmy współpracę.
Dodatkowo, aby wzmocnić wagę aktywności fizycznej w ramach naszej firmy organizujemy coroczne, bardzo lubiane przez wszystkich pracowników „Xella Olimpic Games”, bo wiemy, że „w zdrowym ciele zdrowy duch!”.
Uważne środowisko pracy, które dostosowuje się do zróżnicowanych potrzeb pracowników, poprawia satysfakcję i jakość życia oraz stanowi ważną część wellbeingu.
Xella na przestrzeni ostatnich 3 lat otworzyła się na te potrzeby. Cieszy nas to, że coraz więcej pracowników posiadających małe dzieci pracuje na swój wniosek na część etatu i świetnie godzi rolę rodzica i swoje zawodowe obowiązki. Pracownicy korzystają także z możliwości pracy hybrydowej. Są to ważne benefity odpowiadające na potrzeby wielu pracowników, w szczególności tych będących rodzicami.
Podsumowując, to co w Xella wpływa na przyjazne, włączające środowisko pracy i jednocześnie dba o emocjonalny wellbeing pracowników to min.:
- wszystkie działania służące szerzeniu wiedzy psychologicznej
- wzmacnianie kultury dialogu, zaufania i „empowerment-u”,
- promowanie wartości takich jak szacunek, tolerancja, odpowiedzialność,
- integracja pracowników i działania team buildingowe i team coachingowe
Jesteśmy przekonane, że wewnętrzne poczucie dobrostanu pracowników wpływa realnie na wyniki biznesowe oraz budowanie Employer Brandingu. Już teraz dostrzegamy większe zainteresowanie kandydatów oraz wzrost kreatywności i innowacyjności naszych pracowników, którzy dzięki poczuciu wpływu mają przestrzeń do eksperymentowania i rozwoju.
Autorki: Beata Molska, Head of country HR, Marta Prokopek-Pyśk, HR Business Partner Xella Polska
