Międzynarodowi inwestorzy wierzą, że spółki z Europy Środkowej i Wschodniej (CEE) mogą przynieść satysfakcjonujący zwrot. Dowodzi tego m.in. zwiększenie maksymalnej wartości najnowszego funduszu private equity (PE) Innova z 350 do 400 mln EUR (ok. 1,8 mld zł), który zainwestował już w rumuńską Netopię działającą w branży płatnościowej oraz polskiego dystrybutora akcesoriów piłkarskich R-Gol.
Zaufanie topowych instytucji finansowych zdobył już także Enterprise Investors. Zamierza zebrać w ramach dziesiątego funduszu 450 mln EUR – część ma już zapewnioną.
Wielomilionowe wsparcie IFC i EBOR
International Finance Corporation (IFC) z grupy Banku Światowego zainwestował 26 lipca 40 mln EUR w Enterprise Fund IX celem wsparcia średniej wielkości firm w Polsce i innych krajach regionu – w tym Bułgarii, Chorwacji i Rumunii. Fundusz ma inwestować w różnych sektorach, szczególnie m.in. w produkty i usługi konsumenckie oraz IT, kluczowych dla tworzenia miejsc pracy i zwiększenia konkurencyjności w CEE. IFC podkreśla, że udzielił kapitałowego wsparcia w newralgicznym okresie dla Europy Środkowej i Wschodniej.
„Inwazja Rosji na Ukrainę sprawiła, że w postrzeganiu inwestorów ryzyko wzrosło. Pozyskiwanie środków przez fundusze private equity w całym regionie stało się przez to trudniejsze, nawet dla renomowanych podmiotów zarządzających funduszami – w niedawnym badaniu przeprowadzonym wśród firm private equity w regionie 88 proc. respondentów stwierdziło, że inwazja Rosji na Ukrainę miała negatywny lub znacząco negatywny wpływ na pozyskiwanie środków” – informuje IFC.
Na pogarszające się globalne perspektywy zbierania funduszy z powodu ekonomicznych, geopolitycznych i humanitarnych skutków rosyjskiej inwazji na Ukrainę uwagę zwracał także Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR), który powierzył Enterprise Fund IX 80 mln EUR na początku lipca.
– Nie udzielamy dodatkowych informacji, co wynika z wymogów amerykańskiej Komisji Papierów Wartościowych i Giełd [SEC – red.], której podlega Enterprise Investors Corporation [EIC – red.] – mówi Jacek Siwicki, prezes i przewodniczący rady dyrektorów EIC.
EBOR zainwestował w fundusze PE od 1992 r. ponad 5 mld EUR w 237 transakcjach. Na ponad 500 projektów w Polsce przeznaczył prawie 13 mld EUR. Natomiast IFC to największa globalnie instytucja rozwojowa skoncentrowana na rynkach wschodzących, na wsparcie których wydała w 2022 r. rekordowe 32,8 mld USD. Na polskim rynku działa od ponad 30 lat, dotychczas zainwestowała 725 mln USD.
Miliardy już zainwestowane
Enterprise Investors to jeden z największych i najstarszych podmiotów PE w CEE. W ramach dziewięciu funduszy zainwestował 2,2 mld EUR w 154 spółki. Zakończył 137 inwestycji, z czego 35 poprzez IPO (pierwsza oferta publiczna) – jednym z najgłośniejszych debiutów jego spółek portfelowych w ostatnich latach było Dino w 2017 r.
Ostatni, dziewiąty fundusz — o wartości 498 mln EUR — zebrał w 2017 r. Większość kwoty już zainwestował w 14 spółek: Anwim, Bisar, Ekoenergetyka, FinGO, Focus Garden, Modular System, PragmaGO, Renters.pl, Snap Outdoor/8a.pl, Software Mind, Studenac, Unilink, Vehis oraz Goodspeed. Jedynym wyjściem jest na razie Unilink. Wartość pojedynczej transakcji, w zamian za znaczący pakiet mniejszościowy lub pełną kontrolę właścicielską, wynosi 20-75 mln EUR, a horyzont inwestycyjny to średnio 5-8 lat.