Debata połączyła przedstawicieli biznesu, świata nauki i sektora finansowego, pozwalając im na wymianę doświadczeń związanych z dokonującą się transformacją ekologiczną. Zaproszeni goście dyskutowali na wiele kluczowych dla obszaru ESG tematów, m.in. nadchodzących zmian w raportowaniu ESG spółek, sposobu budowania strategii zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw czy sposobach na skuteczną komunikację z klientami i firmami partnerskimi.
Spotkanie prowadziła Beata Tomaszkiewicz, dziennikarka „Pulsu Biznesu”. Jej gośćmi byli: prof. Bolesław Rok, Akademia Leona Koźmińskiego; Jarosław Rot, Chief Sustainability Officer w BNP Paribas Polska; Maria Ibisz, Starsza Manager ds. zrównoważonego rozwoju Europy Środkowej i Wschodniej, członkini grupy roboczej ekspertów przy EFRAG, która zajmuje się opracowaniem projektu nowego europejskiego standardu raportowania zrównoważonego rozwoju; oraz Ryszard Hordyński, dyrektor ds. strategii i komunikacji Huawei Polska.
Nowe regulacje
Unia Europejska przegłosowała niedawno obowiązek raportowania ESG dla dużych korporacji osiągających przychody powyżej 170 mln zł netto rocznie. Jest to znacząca zmiana, która może realnie wpłynąć na firmy, motywując je do dalszego rozwoju strategii zrównoważonego rozwoju.
Obecnie nie da się prowadzić działalności biznesowej w sposób długofalowy bez strategicznego myślenia o czynnikach ESG.
— Zgodnie z zapowiedzią z ostatniego Forum Ekonomicznego w Davos, ta regulacja oraz równoległe prace nad zmianą struktury raportowania finansowego w ramach MSSF — Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej są największymi innowacjami w obszarze księgowości od XIV wieku — zaznaczyła Maria Ibisz.
— Obowiązek raportowania i jego powiązanie ze strategią, strukturą wynagrodzenia, rolami oraz odpowiedzialnością jest bardzo mocno podkreślony w nowej wersji regulacji. Nie ma innej możliwości dla firm niż tworzenie planów strategicznych w ramach ESG — dodała.
Nowe przepisy zakładają, że firmy będą musiały przechodzić zewnętrzne audyty, co może wpłynąć na funkcjonowanie spółek.
Polski biznes czeka niezwykle istotna transformacja, która będzie wielkim wyzwaniem dla nas wszystkich.
— Raporty zrównoważonego rozwoju na mocy tej dyrektywy i nowych standardów będą musiały podlegać zewnętrznemu audytowi. To całkowicie zmieni sytuację na rynku raportowania i mam nadzieję, że przełoży się również na zarządzanie — podkreślił prof. Bolesław Rok.
Raportowanie dotyczy nie tylko kwestii środowiskowych, ale również społecznych i korporacyjnych.
— Raporty pokazują całość funkcjonowania firmy, nie tylko wymiar finansowy, ale również społeczny — zarówno wewnętrzny, dotyczący pracowników, jak i zewnętrzny, obejmujący społeczność interesariuszy oraz klientów. Pokazywany jest także wymiar dotyczący ładu korporacyjnego, m.in. etyczności czy działań antykorupcyjnych. Te wszystkie elementy zaczynamy pokazywać. Wcześniej też były one istotne, ale często schowane — tłumaczył prof. Bolesław Rok.
Eksperci podkreślili jednak, że nie tylko wymogi regulacyjne sprawiają, iż firmy zajmują się zrównoważonym rozwojem. Postawy konsumenckie także są niezwykle ważnym czynnikiem, który wpływa na rozwój takich strategii.
Filarem całej komunikacji związanej z działaniami ESG powinny być spójność i wiarygodność przedsiębiorstw.
— Dochodzi do głosu tzw. pokolenie millenialsów [osoby ur. między 1980 a 1996 r. — przyp. red.], które zupełnie inaczej patrzy na zakupy i swoje postępowanie. Szczególnie ważne jest dla nich kupowanie od marek, którym ufają. Dla wszystkich konsumentów bardzo ważna stała się ekologia oraz sprawy społeczne. To powoduje, że firmy nie mają wyjścia i muszą podążać drogą ESG — przekonywał Ryszard Hordyński.
Kluczowe wyzwania
Uczestnicy debaty byli zgodni, że do osiągnięcia sukcesu transformacji ekologicznej potrzebna jest współpraca wszystkich sektorów i branż. Największe firmy muszą wziąć na siebie rolę edukatorów w kwestiach środowiskowych.
W kontekście kryzysu klimatycznego, gdzie przekaz ze świata nauki jest jednoznaczny, należy formułować strategie biznesowe z uwzględnieniem ich wpływu na środowisko i społeczeństwo.
— Firmy muszą wejść w nową rolę edukacyjną, którą powinny pełnić wspólnie z mediami, środowiskiem naukowym i organizacjami pozarządowymi. Potrzebne są takie partnerstwa, które będą działały na rzecz zmiany. Korporacje nie dokonają transformacji, jeśli nie rozpoczną takiej współpracy — przekonywał prof. Bolesław Rok.
Przykład powinien iść z góry i to liderzy przedsiębiorstw odgrywają kluczową rolę w aktualnie odbywających się przemianach.
— Wiele firm stoi przed wyzwaniem, by w ciągu dekady zmniejszyć ślad węglowy o 30-50 proc. nie tylko w swojej organizacji, ale również na poziomie łańcucha dostaw. Myślę, że kluczowy jest sposób negocjacji tych celów oraz przyjęcie zobowiązań przez najważniejsze osoby na poziomie Zarządu, Rady Nadzorczej i dyrektorskim — zaznaczyła Maria Ibisz.
Eksperci podkreślają, że ESG jest koniecznością związaną nie tylko z kryzysem klimatycznym, ale również z kwestiami technologicznymi.
— Największym kosztem w przypadku systemów informatycznych jest energia. Ponieważ mamy w ofercie wiele urządzeń, które zużywają jej dużo, szybko zorientowaliśmy się, że musimy znaleźć rozwiązania pozwalające na jej oszczędzanie. Stąd inicjatywy związane z zieloną energią — powiedział Ryszard Hordyński.
Bardzo ważną rolę w transformacji muszą odegrać banki, które powinny nie tylko zapewniać finansowanie za pomocą odpowiednich instrumentów, ale również dzielić się doświadczeniem z klientami. Jest to szczególnie istotne, ponieważ czynniki środowiskowe stały się realną przestrzenią konkurencyjną dla przedsiębiorstw.
— Sektor finansowy ma olbrzymią rolę do odegrania, gdy mówimy o konieczności transformacji energetycznej. Bank, który jest blisko swoich klientów, powinien ich wspierać w tym procesie, wykorzystując swoje zasoby kapitałowe, know-how i możliwości cyfrowe — przekonywał Jarosław Rot.
— Polskie firmy stoją przed olbrzymim wyzwaniem konkurencyjnym. Nie wystarczy, że zapewnią wysoką jakość i mają atrakcyjny koszt wytwarzania. Mogą przegrać w ramach nowej przestrzeni konkurencyjnej związanej ze śladem węglowym. Tutaj banki muszą to wytłumaczyć, przekazać, a także wesprzeć produktem finansowym, który pomoże zrealizować transformację — dodał.
ESG podstawą strategii
Jednym z liderów stojących na czele transformacji ESG jest firma Huawei. W ostatnich latach prowadzi wiele kampanii z zakresu ochrony środowiska oraz walki z wykluczeniami społecznymi.
— Naszym motywem przewodnim jest walka z wykluczeniami dzięki technologii. Chodzi m.in. o wspieranie osób niepełnosprawnych, mniejszości społecznych, o walkę z pewnego rodzaju analfabetyzmem cyfrowym czy wspieranie nowoczesnych technologii, które wytwarzają zieloną energię. Prowadzimy szereg działań, aby pokryć całe spektrum ESG — tłumaczył strategię firmy Huawei Ryszard Hordyński.
Strategia BNP Paribas opiera się z kolei na wsparciu klientów w przemianach.
— Jednym z czterech kluczowych filarów naszej strategii jest filar „pozytyw”, skupiający się na generowaniu pozytywnego wpływu na otoczenie, kreowaniu zrównoważonych produktów i usług oraz wsparciu naszych klientów w procesach transformacyjnych — podkreślił Jarosław Rot.
BNP Paribas od wielu lat zajmuje się kwestiami ESG. Bank przeprowadza wiele działań, które mogą realnie wspomóc polską gospodarkę w transformacji ekologicznej. Jarosław Rot podkreśla, że do osiągnięcia sukcesu potrzebna jest współpraca wszystkich struktur w organizacji.
— Budujemy duże centrum kompetencyjne, które będzie w stanie wspierać zarówno nasz bank, jak również klientów w ramach ich podróży w stronę zeroemisyjności. Nie jest to jednak obszar, który sam zrobi wszystko. Cały bank musi funkcjonować w odpowiedni sposób. Dlatego poza formalnymi strukturami powołaliśmy radę ds. zrównoważonego rozwoju z przedstawicielami każdego obszaru w banku. Dodatkowo ogłosiliśmy nabór na stanowiska tzw. sustainability officer [specjalista ds. zrównoważonego rozwoju — red.]. W tej chwili mamy ok. 200 osób, które poza swoimi regularnymi obowiązkami zgodziły się edukować i promować zasady ESG w codziennych funkcjonowaniu banku — tłumaczył Jarosław Rot.
Przyszłość transformacji ekologicznej
Zarówno polska, jak i światowa gospodarka musi przejść gruntowne zmiany, jeśli mamy osiągnąć sukces w walce z kryzysem klimatycznym.
— Musimy przejść w 100 proc. na energetykę odnawialną. Potrzebne jest nam dążenie do zamykania obiegu surowców, czyli gospodarka cyrkularna, tak byśmy zmniejszali poziom odpadów i marnotrawstwa. Potrzebna jest także zmiana w rolnictwie, czyli to, co nazywamy rolnictwem regeneratywnym, które będzie w stanie pochłaniać dwutlenek węgla — wymieniał prof. Bolesław Rok.
Eksperci zauważyli, że przykład największych przedsiębiorstw często ma pozytywny wpływ na mniejsze firmy, które muszą się dostosowywać do przemian ekologicznych.
— Duże firmy działające w Polsce zaczynają wpływać na swoich dostawców w kontekście mierzenia śladu węglowego, który staje się istotny z punktu widzenia konkurencyjności klimatycznej na rynku — zauważył prof. Bolesław Rok.
Trzeba jednak podkreślić, że ESG nie jest tylko niewygodnym przymusem narzuconym na przedsiębiorstwa. Transformacja przynosi firmom wiele korzyści, które pomagają im osiągać przewagę konkurencyjną.
— Na podstawie doświadczeń zagranicznych i polskich firm widzimy, że ESG daje realne korzyści. Mowa tu o m.in. zwiększeniu efektywności finansowej, lojalności klientów czy zmniejszeniu rotacji pracowników — tłumaczyła Maria Ibisz.
Czynniki ESG stały się kluczowym elementem strategii wszystkich przedsiębiorstw. Eksperci są zgodni, że nie ma innej drogi niż podążanie ścieżką zrównoważonego rozwoju, szczególnie że jest to kwestia zarówno kryzysu klimatycznego, jak i wymogów klientów indywidualnych.
— W dzisiejszym świecie nie da się uniknąć ESG. Żyjemy w tzw. czasie rzeczywistym, wszystkie nasze działania są nieustannie obserwowane. Mam na myśli zarówno wizerunek osobisty, jak i wizerunek marki. Ciężko jest mówić jedno, a robić coś innego, bo prędzej czy później to wychodzi. W związku z tym integralność i spójność firm musi być zachowana — podsumował Ryszard Hordyński.
Partnerzy debaty ESG – czy to szansa na strategiczną zmianę
