Zrównoważone praktyki w firmach – chwilowa moda, czy konieczność?
Zrównoważony rozwój, zrównoważone podejście do zarządzania, zrównoważone projekty, strategia i raportowanie ESG – to sformułowania, które wchodzą do języka biznesowego na stałe. Dla wielu – to przykład nowej mody na bycie <em id="emphasis-670f63fbcb635a7b98ce76a19308b2ec">sustainable</em>, dla innych – to nowa rzeczywistość biznesowa, która stwarza dla firm nowe szanse i nowe ramy rozwoju.
Na fali „mody” ESG, wiele przedsiębiorstw ciągle postrzega zrównoważone praktyki jako element głównie marketingowy i PR-owy, który nie przekłada się na materialną zmianę modelu biznesowego i praktyk wewnątrz organizacji. Niektóre firmy, a nawet zarządzający nimi, przekonują się boleśnie, że wprowadzanie klientów w błąd kosztuje, i to słono. Jesteśmy świadkami coraz częstszych postępowań na drodze sądowej przeciwko przedsiębiorstwom albo ich zarządzającym o tzw. greenwashing – czyli tworzenie wizerunku organizacji zrównoważonej, choć nie jest to zgodne z rzeczywistą praktyką biznesową. Ostatnio głośnym przykładem jest pozew przeciwko 11 członkom Rady Dyrektorów Shell o złe zarządzanie ryzykiem klimatycznym, nie wdrażanie strategii transformacji energetycznej, która byłaby zgodna z Porozumieniem Paryskim z 2015 roku. Co ciekawe, roszczenie ma poparcie inwestorów instytucjonalnych, reprezentujących ponad 12 milionów akcji w spółce (źródło: CNBC). O ile pozwów przeciwko firmom o stosowanie praktyk greenwashing’u jest sporo, to w tym przypadku mamy do czynienia z bodajże pierwszą próbą pociągnięcia do odpowiedzialności zarządu, za niewłaściwe przygotowanie energetycznej transformacji.
Weź udział w konferencji “VIII Project Management Forum”, 25-26 kwietnia 2023, Warszawa >>
Jak wygląda podejście do zrównoważonych praktyk w Polsce? Według opracowania think-tank’u Instrat, raptem 25 spośród 100 największych spółek notowanych na GPW ma określone cele redukcji emisji gazów cieplarnianych, a część tych planów nie spełnia wymogów Porozumienia Paryskiego (źródło: Instrat). Wiele firm wdraża zrównoważone praktyki, jako wymuszone prawem, lub jako efekt zarządzania kryzysowego. Tymczasem jako Green Project Management (GPM) zachęcamy do wykorzystywania zrównoważonego podejścia jako nośnika wartości dla organizacji i włączenia zrównoważonych praktyk do inicjatyw, które są źródłem zmiany, transformacji organizacji – do realizowanych projektów.
GPM to międzynarodowa organizacja, która promuje zrównoważone podejście w zarządzaniu projektami. Jest twórcą kompleksowej metodyki zrównoważonego zarządzania projektami PRiSM™ (Projects integrating Sustainable Methods) oraz Standardu P5 umożliwiających organizacjom realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ poprzez projekty, równocześnie gwarantując osiągnięcie trwałych korzyści biznesowych. Na ich bazie powstał system szkoleń oraz certyfikacji. GPM współpracuje z uczelniami wyższymi, dostawcami szkoleń i konsultantami m.in. w Stanach Zjednoczonych, Europie, Afryce i Australii.
Czym w naszym rozumieniu jest zrównoważone zarządzanie projektami? To oparcie podejmowanych decyzji biznesowych o tzw. Potrójną Linię Przewodnią (3BL – Triple Bottom Line), tj. ekonomię, społeczeństwo i środowisko. Wymaga ono szerszego spojrzenia na oddziaływanie biznesu, a jednocześnie bardziej długofalowego myślenia i skupienia na korzyściach biznesowych, przy uwzględnieniu szerokiego grona interesariuszy.
Mając na względzie specyfikę projektów, podczas których w wyniku realizacji konkretnych procesów, powstają produkty (materialne lub niematerialne), filozofia GPM opiera się na mierzeniu wpływu projektów – ich procesów i produktów, na aspekty ekonomiczne, społeczne i środowiskowe. GPM udostępnia dla wszystkich realizujących projekty Standard P5, a także szablony dokumentów projektowych wspierających zrównoważone zarządzanie projektami. Standard w różnych wersjach językowych jest dostępny nieodpłatnie do pobrania na stronie GPM Global.
Założeniem metodyki GPM jest uwzględnienie czynników zrównoważonych na każdym etapie realizacji projektu. Oczywistym jest, że zrównoważone projekty nie mogą negatywnie wpływać na środowisko.
W aspekcie nowych regulacji, zwiększających transparentność działania w obszarze zrównoważonego rozwoju, przeciwdziałanie praktykom greenwashing’u, istotne jest połączenie działań projektowych z raportowaniem ESG. Szczególnie w aspekcie nowych obowiązków raportowych, chociażby wprowadzanych przez dyrektywę CSRD (ang. Corporate Sustainability Reporting Directive), zakładającą objęcie od 2025 r. obowiązkiem raportowym firmy zatrudniające ponad 250 osób lub z rocznym przychodem przekraczającym 50 mln EUR i aktywami w bilansie o wartość ponad 43 mln EUR. Od kolejnego roku obowiązkiem raportowania ESG objęte będą również małe i średnie firmy notowane na giełdzie.
Wbrew ciągle jeszcze obecnym mitom, jestem przekonana, że podejście zrównoważone pozwala na zwiększenie korzyści biznesowych z realizowanych przedsięwzięć. Jednak pod warunkiem, że oznacza rzeczywistą zmianę podejścia do robienia biznesu od wewnątrz organizacji – poprzez zmianę kultury organizacyjnej, wiedzy, umiejętności i postaw pracowników oraz wsparcia kierownictwa, m.in. poprzez ujęcie celów zrównoważonego rozwoju w strategiach biznesowych.
Green Project Management wspiera organizacje na każdym kroku – od budowy kultury organizacyjnej poprzez budowę kompetencji w obszarze zrównoważonego rozwoju, oferując kursy i międzynarodową certyfikację GPM (więcej na Certyfikacja - GPM EMEA ). Także wspierając firmy na poziomie strategicznym – poprzez ocenę i rekomendacje na poziomie strategicznym organizacji (GPM PSM3), jak i ocenę i rekomendacje dla realizowanych w firmach projektów (GPM 360). Siłą napędową do zmian powinno być biuro zarządzania projektami – PMO, którego funkcje i kompetencje zostaną rozwinięte w kierunku wspierania zrównoważonych praktyk w firmie (Catalyst PMO).
Zachęcam do wysłuchania mojego wystąpienia podczas VIII Project Management Forum, podczas którego opowiem szerzej o zrównoważonym zarządzaniu projektami, korzyściach z wdrożenia takiego podejścia przez organizacje oraz podejściu Green Project Management.
Autorka:
Ewa Palarczyk, Prezes GPM EMEA - spółki propagującej zrównoważone zarządzanie projektami na terenie Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki. Doradca, trener, wykładowca akademicki, właściciel Energy of Result. Ekspertka w zakresie zarządzania portfelami, programami, projektami i PMO – jako przewodnicząca i członek wielu komitetów sterujących, komitetu inwestycyjnego, komitetu nowych biznesów, szef PMO, Project Manager, członek zespołów projektowych.
