Alternatywne spółki inwestycyjne – czym są?

Celem alternatywnych spółek inwestycyjnych (ASI) jest pozyskiwanie funduszy od wielu inwestorów i ich inwestowanie w celu zwiększenia kapitału (zarobieniu na inwestycjach). Ekonomiczny sens tego rozwiązania jest prosty. Inwestor przekazuje swoje środki do ASI, ponieważ uważa, że w ten sposób osiągnie większy zysk, niż gdyby zainwestował te środki samemu. ASI z drugiej strony pobiera opłaty od zarządzania oraz tzw. „carried interests” od ewentualnie wypracowanego zysku. Ponadto, ASI mogą ubiegać się o dofinansowanie ze środków publicznych w ramach różnych państwowych programów.

Od strony prawnej, ASI są prostszą i bardziej elastyczną wersją funduszy inwestycyjnych.

Istotne jest, że powyższą działalność inwestycyjną można prowadzić tylko i wyłącznie w formie ASI (z uwzględnieniem oczywiście innych, bardziej formalnych funduszów inwestycyjnych).

Poznaj aktualne wydarzenia Pulsu Biznesu >>

ASI są elastyczne

Konstrukcja ASI jest elastyczna i może być dopasowana do potrzeb i preferencji założycieli.

ASI może być prowadzona zarówno w formie spółek kapitałowych (sp. z o.o., spółka akcyjna), jak i spółek osobowych (spółka komandytowa i SKA).

Jeśli ASI jest spółką kapitałową, to jest tzw. ASI „wewnętrznie zarządzaną”. Środki finansowe trafiają do takiej spółki i są przez nią zarządzane.

Jeśli ASI jest spółką osobową, to jest tzw. ASI „zewnętrznie zarządzaną”. Wówczas środki finansowe trafiają do spółki osobowej, natomiast spółka osobowa jest zarządzana przez swojego komplementariusza – będącego spółką kapitałową (spółką z o.o. lub spółką akcyjną).

Brzmi skomplikowanie, ale spółki kapitałowe pozwalają ograniczyć działalność ASI do jednej spółki, a w przypadku spółek osobowych w grę wchodzą dwie spółki – ASI i zarządzający ASI.

Rodzaje ASI

Istnieją dwa zasadnicze rodzaje ASI:

1)ASI, którego zarządzający otrzymał zezwolenie na wykonywanie działalności (ASI „zezwoleniowe”);

2)ASI, którego zarządzający został wpisany do rejestru zarządzających ASI (ASI „rejestrowe”).

ASI „rejestrowe” służą do zarządzania środkami o niskiej wartości (tj. co do zasady do 100 mln euro lub 500 mln euro) i to one dominują dzisiaj na rynku. Prostota ASI „rejestrowych” sprawia, że ASI „zezwoleniowe” poza jednym wyjątkiem nie występują.

Komisja Nadzoru Finansowego wydaje powyższe zezwolenia i prowadzi rejestr.

Obowiązki ASI

Na ASI i ich zarządzających są nałożone dodatkowe obowiązki, których wykonywać nie muszą „tradycyjne” spółki. W szczególności dotyczy to:

1)obowiązków dokumentacyjnych – obowiązek sporządzenia określonych dokumentów wewnętrznych (np. polityka inwestycyjna, strategia inwestycyjna);

2)obowiązków względem organów i ich członków – zarządzający ASI musi mieć zarząd i radę nadzorczą, a ich członkowie muszą spełniać dodatkowe wymagania;

3)obowiązków informacyjnych.

ASI „zezwoleniowe” ma zdecydowanie większe obowiązki niż ASI „rejestrowe”, w którym są one ograniczone do minimum. Przykładowo, zarządzający ASI „rejestrowym” jest w dużej mierze zwolniony z obowiązków dotyczących jego organów i ich członków w porównaniu do ASI „zezwoleniowego”.

Powyższe obowiązki są niejako „ceną” za możliwość prowadzenia takiej działalności gospodarczej.

Podsumowanie i wnioski

ASI jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które chcą zbierać aktywa od innych i inwestować je w celu pomnożenia kapitału. Umożliwia to prowadzenie profesjonalnej działalności inwestycyjnej przy mniejszych obowiązkach w porównaniu do klasycznych funduszy inwestycyjnych. Dotyczy to zwłaszcza tzw. ASI „rejestrowego”, którego prostota zachęca wielu zarządzających. Mniejszy formalizm i przywileje podatkowe sprawiają, że ASI zaczynają wypierać z rynku klasyczne fundusze inwestycyjne.

Podkreślenia jednak wymaga, że prowadzenie takiej działalności w innej formie niż ASI (lub inny fundusz inwestycyjny) jest niezgodne z prawem i naraża na grzywnę nawet do 5 mln zł lub karę pozbawienia wolności do lat 5 (lub na obie te kary łącznie).

W niektórych przypadkach mogą istnieć wątpliwości, czy dana działalność wymaga już założenia ASI. W takiej sytuacji najlepiej skontaktować się z doradcą, który pomoże ocenić konkretną sytuację i doradzi najkorzystniejsze rozwiązanie.

Autor: Arkadiusz Krokowski, aplikant radcowski w Chabasiewicz, Kowalska i Wspólnicy SKA