Czy Dyrektywa NPL będzie rewolucją czy ewolucją na rynku zarządzania wierzytelnościami
Rozwój branży windykacyjnej w Polsce w najbliższych latach będzie w ogromnej mierze zależał od sposobu wdrożenia unijnej Dyrektywy NPL. Dlaczego jest ona tak ważna?
Ponad 80 proc. przedstawicieli firm zarządzających wierzytelnościami w Polsce uważa, że niejasne przepisy prawne mają bardzo duży bądź duży wpływ na ich przedsiębiorstwa. Jednoznacznie wskazują, że ten czynnik stanowi największą barierę ograniczającą rozwój rynku - to najnowszy wynik z cyklicznego badania ZPF Barometr Rynku Wierzytelności.
Tymczasem to właśnie sektor zarządzania wierzytelnościami jest jednym z kluczowych elementów gospodarki, m.in. dlatego że ogranicza zatory płatnicze i wspiera utrzymanie prawidłowego bilansu płatniczego przedsiębiorców w Polsce.
Dyrektywa NPL i transgraniczność usług w Europie
Komisja Europejska jest jedną z instytucji, które dostrzegają, że prawidłowo funkcjonujący rynek wierzytelności jest istotnym gwarantem dobrze działającego systemu finansowego.
Dlatego na poziomie unijnym powstała Dyrektywa NPL (Non-Performing Loans) - zdecydowanie najważniejszy akt prawny, który w najbliższych latach będzie wyznaczał wspólne ramy działania firm windykacyjnych w Europie. Podmioty zostaną poddane pod nadzór finansowy, zostaną wprowadzone jednolite zasady uzyskania zezwolenia na działalność, a Dyrektywa obejmie też uregulowanie stosunków prawnych z wierzycielami, w imieniu których działają.
Co również istotne, novum w stosunku do aktualnego stanu prawnego będzie także transgraniczność dokonywania czynności windykacyjnych. Wpis do rejestru firm windykacyjnych (zwanych w Dyrektywie „podmiotami obsługującymi kredyty”) w jednym kraju otworzy możliwość dokonywania czynności windykacyjnych w każdym kraju członkowskim Unii Europejskiej (pod warunkiem notyfikacji tych usług).
W tym zapisie dostrzegam także szansę rozwoju polskich podmiotów z sektora zarządzania wierzytelnościami, które posiadają już znaczną renomę w Europie. O ile implementacja Dyrektywy NPL do polskiego porządku prawnego przebiegnie sprawnie.
Rynek rośnie w tempie 12 proc. rocznie. Teraz jest czas na dyskusję o jego przyszłości
Ministerstwo Finansów jako organ właściwy do wdrożenia Dyrektywy NPL przygotowało już pierwszą wersję projektu odpowiedniej ustawy - będzie ona podlegała szerokim konsultacjom publicznym, w których ZPF weźmie aktywny udział.
O potencjale rozwoju sektora zarządzania wierzytelnościami może świadczyć fakt, że 17 jego liderów (zrzeszonych w ZPF) w Polsce zarządza już wierzytelnościami o wartości sięgającej 160 mld zł (po I kw. 2023). Gromadzone od 2018 r. przez ZPF dane pokazują, że rynek rośnie w średnim tempie 2,8 proc. w ujęciu kwartalnym oraz 12,3 proc. w ujęciu rocznym.
O tym, jak tworzyć warunki do rozwoju branży, likwidować bariery i prawidłowo wdrożyć Dyrektywę NPL przedstawiciele firm będą rozmawiać podczas Kongresu Zarządzania Wierzytelnościami w dniach 14-15 września we Wrocławiu, największego w Polsce spotkania wierzycieli pierwotnych i wtórnych.
Skorzystaj z doświadczeń ekspertów rynku zarządzania wierzytelnościami podczas konferencji >>
Branża jest zgodna, że ustawodawca powinien się skupić na właściwej implementacji Dyrektywy NPL, z uwzględnieniem jej celu i faktu, że jest to pierwszy w historii i najważniejszy akt prawny, który wyznaczy ramy funkcjonowania sektora na wiele lat.
Autor: Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce
