Demokratyzacja IT – przekleństwo czy katalizator innowacyjności?
Zbigniew Jagiełło - prezes Banku PKO BP – w jednym z wywiadów stwierdził: „Przez 100 lat PKO BP działał jako bank, ale na kolejne 100 powinien się przekształcić w instytucję technologiczną z licencją bankową”. To pokazuje jak wielką rolę odgrywają obecnie nowoczesne narzędzia informatyczne w sektorze finansowym.
Zbigniew Jagiełło - prezes Banku PKO BP – w jednym z wywiadów stwierdził: „Przez 100 lat PKO BP działał jako bank, ale na kolejne 100 powinien się przekształcić w instytucję technologiczną z licencją bankową”. To pokazuje jak wielką rolę odgrywają obecnie nowoczesne narzędzia informatyczne w sektorze finansowym. Wykorzystywane są praktycznie w każdym obszarze funkcjonowania instytucji finansowych. Działy IT w instytucjach finansowych nie mogą narzekać na brak pracy realizując często złożone, przekrojowe programy transformacji cyfrowej. Jednocześnie bardzo wysokie wysycenie pracami zespołów IT ma jeszcze jeden powód – konieczność uwzględnienia w systemach bankowych coraz większej liczby coraz szybciej zmieniających się wymogów regulacyjnych. To wszystko powoduje, że nowe potrzeby biznesowe po stronie tzw. szerokiego Back Office oraz obszaru operacji leżą często długo odłogiem.
Przynajmniej częściowym rozwiązaniem tego stanu może być wdrożenie na szeroką skalę robotyzacji procesów biznesowych z wykorzystaniem narzędzi klasy RPA (Robotic Process Automation). Można to porównać do środka przeciwbólowego, a nie antybiotyku – czyli nie usuwa wieloletnich zaszłości organizacyjnych i technologicznych (określanych mianem długu), ale pozwala usunąć ich najbardziej wyraźne objawy (np. występowanie pracowników instytucji finansowych w roli tzw. interfejsów białkowych).
Mimo to praktycznie wszystkie średnie i duże banki oraz firmy ubezpieczeniowe w Polsce stosują już to podejście – głównie w celu zwiększania efektywności procesów biznesowych i minimalizacji kosztów ich realizacji. Co więcej zespoły odpowiedziane za te prace są bardzo często umiejscowione po stronie działów biznesowych, lub na styku z IT, a nie w samym IT. Są one bowiem „krzykiem rozpaczy biznesu” – IT nie radzi sobie z napływającymi szerokim strumieniem nowymi oczekiwaniami.
Taki model działania wpisuje się w ideę demokratyzacji IT. Jest to podejście, w którym osoby z jednostek biznesowych (tzw. Citizen Developers) – bez udziału działu IT (lub z jego minimalnym zaangażowaniem) tworzą (pół)profesjonalne rozwiązania informatyczne wykorzystywane następnie w ich codziennej pracy. W Polsce tematy ten dopiero zaczyna zyskiwać na popularności. Ale w kontekście braku ponad 50.000 deweloperów w naszym kraju, ciągle rosnących stawek za ich pracę oraz coraz to nowych wymaganiach prawnych, regulacyjnych i biznesowych przewiduje się, że będzie on nabierał na znaczeniu. Dodatkowo zaszczepienie idei demokratyzacji IT pozwala biznesowi na zdecydowanie większą innowacyjność – zarówno procesową jak i produktową. A w obecnych czasach o klientów walczy się głównie oferując innowacyjne rozwiązania.
Oczywiście niezwykle istotne jest to, aby demokratyzację IT przeprowadzać w sposób zaplanowany, inaczej bowiem zacznie przypominać senny koszmar – określanym mianem „shadow IT”. Kluczem do efektywnego wprowadzenia tej idei jest zaadresowanie 3 obszarów: kompetencji cyfrowych po stronie jednostek biznesowych, kultury organizacyjnej otwartej na nieszablonowe myślenie oraz kooperacji wszystkich zainteresowanych stron (biznesu, IT, bezpieczeństwa).
Zagadnienie efektywnego wdrażania demokratyzacji IT (w szczególności demokratyzacji robotyzacji) będzie tematem przewodnim mojego wystąpienia podczas styczniowej konferencji „Sztuczna inteligencja i robotyzacja procesów biznesowych”. Natomiast wszystkich zainteresowanych rozwojem kompetencji cyfrowych w biznesie (w zakresie analityki danych, RPA, narzędzi low-code/no-code i AI) zapraszam już teraz do włączenia się do niekomercyjnej inicjatywy edukacyjnej cyfroweDNA.pl.
Autor: Prof. SGH, dr hab. Andrzej Sobczak, Kierownik Zakładu Zarządzani IT, SGH. Lider inicjatywy edukacyjnej cyfroweDNA.pl.
